Pictor in fabula

Dipinse Alessandro Magno con uno fulgore in mano nel tempio di Diana Ephesia per prezo di XX talentj doro et condusse tale opera con tanta arte, che pareua che non dipinta, ma di rilieuo fussj.

Ad eius officina frequenter ventitabat Alexander, qui etiam edicto vetuit, ne ab alio pingeretur.

Lysippus Sicyonius adeo claruit sculptura, vt ab eo solo fingi voluerit Alexand. quemadmodum pingi a solo Apelle. Horat. Edicto cauit, ne quis se præter Apellem pingeret, aut alius Lysippo duueret æra.

Venerem Cois incœptam moriens reliquit imperfectam, nec repertus est qui tam egregio operi vellet succedere.

Aristides Thebanus æqualis fuit Apelli. Primus animum pinxit, et sensus omnes expressit. Vnam eius tabulam Attalus rex centum talentis emisse fertur.

Dædalus primus in formis animalium (quas veteres plastæ cæcas fingenbant et immobiles) oculos induxit, et additis quibusdam neruis effecit, vt huc et illuc mouerentur adeo scite, vt spectantibus viuere et ingredi viderentur. Idem ligneam Venerem fabricasse dicitur, quæ argento viuo infuso moueretur.

Dionysius nihil præter homines pinxit, vnde et anthropographus dictus est.

Mulieres pictrices fuerunt Timarete Mycaonis filia, Irene Cratini pictoris filia et discipula, Aristarete, Nearchi filia et discipula Lala Cizicena, Martia M. Varronis. Hæc omnia decerpta sunt ex Plinio, ne quis forte opinetur me ex aliena opera laudem promereti velle.

Myro statuarius fuit numerosior in arte quam Polycletus. Vtebatur ære Deliaco. Ageladis fuit discipulus. Hunc maxime nobilitauit Bucula celebratis versibus.

Myron artifex nobilis buculam fecit æneam, Græcis primum, deinde Ausonianis versibus celebratam. Propert. Atque aram circumsteterant armenta Myronis, Quatuor artificis viuida signa boues.

Nealces Venerem, Naumachiam Ægyptiorum et Persarum. Item asellum in litore bibentem, et crocodilum ei insidiantem.

Alii in hac arte celebres fuerunt, Euxinidas præceptor Aristidis, Eupompus Pamphili, Apellis Pamphilus, qui neminem minoris talento docuit annis decem. Quam mercedem ei dederunt Apelles et Melanthius.

Parrhasius primus symmetriam picturæ dedit, primus argutias vultus, elegantiam capilli, venustatem oris expressit, et artificum confessione in lineis extremis palmam adeptus est.

Pausanias Sicyonius, Brietis filius, discipulus fuit Pamphili, qui primus lacunaria pingere instituit. Paruas pingebat tabellas, maxime pueros pinxit : Gliceram coronarum inuentrixem (quam amabat) sedentem cum corona.

Pyreicus humilia secutus, humilitatis tamen summam adeptus est gloriam. Pinxit tonstrinas, sutrinas, asellos et obsonia.

Praxiteles marmore nobilitatus est, duplicique Venere, Coa et Gnydia, sed Gnydia præcipue, cui ob elegantem formam noctu congressus est puer, relictis maculis tantæ libidinis indicibus. Quintilianus : Cedat Praxiteles, cuius muliebris imago procacem impulit ad coitum iuuenem. Sunt tamen qui hoc dicant de alio simulachro.

Pinxit Timantes Iphigeniam aris immolandam, parentibus prode lacrimantibus, velato patris eius vultu, quem digne non poterat ostendere. Item Cyclopem dormientem.

Timomachus Bizantinus pinxit Cæsari dictatori Aiacem et Medeam, tabulas octoginta talentis venundatas.

Fecit Penelopem et Athletam, adeoque, sibi in eo placuit, vt versum subcriberet celebrem ex eo, inuisurum aliquem facilius, quam imitaturum.

Et quum Zeusis detulisset vuas adeo ingeniose pictas, vt ad eas aues devolarent, Parrhasius lintheum attulit, veritate adeo repræsentata, vt Zeusis alitum iudicio tumens flagitaret, remoto lintheo ostendi sibi picturam, et intellecto errore, palmam concederet : quoniam ipse aues fefellisset, Parrhasius vero se artificem. Idem Zeusis postea pinxit puerum vuas ferentem, ad quas quum devolassent aues, iratus est operi suo, quod vuas pinxisset melius, quam puerum, nam si puerum consummasset, aues rimere debuerant.

Tanta fuit diligentia, vt Agrigentinis facturus tabulam (quam in templo Iunonis Laciniæ dicarent) virgines eorum nudas inspexerit, et quinque elegerit, vt quod in quaque laudatissimum esset, pictura redderet.

Zeusis arte picturæ tantas opes sibi comparauit, vt in earum ostentatione Olympiæ nomen suum aureis intextum literis ostentaret. Postea opera sua donare instituit, vt Alcmenam Agrigentinis, Pana Archelao, quod nullum pretium putaret esse illis dignum.