/ 122
14. (1762) Lettres historiques et critiques sur les spectacles, adressées à Mlle Clairon « Lettres sur les Spectacles à Mademoiselle Clairon. — LETTRE VII. » pp. 115-130

Pudet me accusare quæ fiunt, adulterorum fallacias, mulierum impudicitias, scurriles jocos. […] Prohibeantur ergò Spectacula quæ nequitiâ, verbis obscœnis & vanis temerò profusis plena sunt : quod enim turpe factum non ostenditur in Theatris, quod verbum impudens non proferunt qui risum movent Scurræ & Histriones ? […] Umbræ enim transitus est tempus nostrum… Venite ergò & fruamur bonis quæ sunt, & utamur creaturâ tanquàm in juventute celeriter ; vino pretioso & unguentis nos impleamus. […] Idolatria omnium ludorum mater est, quæ ut ad se Christiani fideles veniant, blanditur illis per oculorum & aurium voluptatem.

15. (1715) Dictionnaire de cas de conscience « COMEDIE. » pp. 739740-750

 » Et qu’on n’y entend que des sottises et des paroles contre la pudeur et la modestie. « Prohibeantur ergo spectacula et acromata, quæ nequitia, verbisque obscænis et vanis temere profusis plena sunt. […] dit nettement que le théâtre est une des pompes du diable, auxquels les Chrétiens ont renoncé à leur Baptême : et que c’est par conséquent être apostat, que d’y assister. « Quomodo, ô Christiane, spectacula post baptismum sequeris, quæ opus esse diaboli confiteris ? […] « Si cui itaque leve spectaculorum crimen videtur, respiciat cuncta quæ diximus et videat in spectaculis non voluptatem esse, sed mortem. […] Ils doivent, suivant le conseil de Salvien, considérer que les spectacles sont plutôt une mort à l’âme qu’un véritable plaisir. « Respiciant cuncta quæ diximus, et videant in spectaculis non voluptatem esse, sed mortem. […] Si quis autem præsentem canonem contempserit, et se alicui eorum, quæ sunt vetita, dederit ; si sit quidem clericus ; deponatur : si vero laïcus 3. segregetur.

16. (1664) Traité contre les danses et les comédies « Chapitre XII. Du Dimanche et des jours des Fêtes. » pp. 54-66

« sex enim diebus fecit Dominus cœlum et terram, et mare, et omnia quæ in eis sunt ; et requievit in die septime : idcirco benedixit Dominus diei sabbati, et sanctificavit eum. » Nous devons donc en ces jours nous séparer des occupations temporelles, et qui regardent le Siècle ; pour nous occuper en Dieu, et aux choses spirituelles ; et c’est ce qu’on appelle sanctifier les Fêtes. […] « Omnes Christiani qui non in cassum hoc nomine frui mini, nostræ admonitioni autem accommodate, scientes quod nostræ est auctoritatis utilitati vestræ prospicere, et a malis operibus coercere, custodire diem Dominicam quæ nos denuo peperit, et a peccatis omnibus liberavit. ». […] « sex enim diebus fecit Dominus cœlum et terram, et mare, et omnia quæ in eis sunt ; et requievit in die septime : idcirco benedixit Dominus diei sabbati, et sanctificavit eum. » Constit. […] « Omnes Christiani qui non in cassum hoc nomine frui mini, nostræ admonitioni autem accommodate, scientes quod nostræ est auctoritatis utilitati vestræ prospicere, et a malis operibus coercere, custodire diem Dominicam quæ nos denuo peperit, et a peccatis omnibus liberavit. » Et infra.

17. (1762) Lettres historiques et critiques sur les spectacles, adressées à Mlle Clairon « Lettres sur les Spectacles à Mademoiselle Clairon. — LETTRE VIII. » pp. 131-157

Hæc etiam si non essent simulacris dicata, spectanda tamen non essent Christianis fidelibus, quæ etsi non haberent crimen, habent tamen in se non congruentem fidelibus vanitatem. […] Spectacula post Baptismum sequeris, quæ esse opus diaboli confiteris ? […] Quid enim hominibus dedissent (Dii) si iis nocere voluissent, injustitiæ enim, intemperantiæ.. quæ semina essent, si his vitiis ratio non jubeat ? […] De Comœdia loquor, quæ si flagitia non probaremus, nulla esset omninò. […] Fortasse enim Theodorus tragædus non malè tale quidem dicebat, nullum enim umquam (adolescentem) passus est ante in Scenam prodire, quod existimaret Spectatorum aures, iis quæ primò audiunt captas occupari.

18. (1664) Traité contre les danses et les comédies « Chapitre IV. Que les Danses sont défendues dans les lieux saints. » pp. 22-25

Cessent confabulationes quælibet : sint postremo quæcumque alia quæ divinum possunt turbare Officium, aut oculos diuinæ majestatis offendere, ab ipsis prorsus extranea ; ne ubi peccatorum est venia postulanda, ibi peccandi detur occasio, aut deprehendantur peccata committi. […] Cessent confabulationes quælibet : sint postremo quæcumque alia quæ divinum possunt turbare Officium, aut oculos diuinæ majestatis offendere, ab ipsis prorsus extranea ; ne ubi peccatorum est venia postulanda, ibi peccandi detur occasio, aut deprehendantur peccata committi.

19. (1731) Discours sur la comédie « SECOND DISCOURS » pp. 33-303

. « Quam multa Poetæ dicunt quæ à Philosophis aut dicta sunt aut dicenda ? […] Uno modo ex ipsa specie actionum quæ assumuntur in ludum, quod quidem jocandi genus secundum Tullium dicitur esse illiberale, petulans, flagitiosum obscœnum quando scilicet utitur aliquis causa ludi turpibus verbis vel factis vel etiam his quæ vergunt in proximi nocumentum quæ de se sunt peccata mortalia. […] . « Audisses comœdum, vel lectorem, vel lyristem, vel quæ mea liberalitas, omnes. […] Orchestra Chori, in qua est et Thymele, quæ vel tribunal est vel ara. […] Uno modo ex ipsa specie actionum quæ assumuntur in ludum, quod quidem jocandi genus secundum Tullium dicitur esse illiberale, petulans, flagitiosum obscœnum quando scilicet utitur aliquis causa ludi turpibus verbis vel factis vel etiam his quæ vergunt in proximi nocumentum quæ de se sunt peccata mortalia.

20. (1756) Lettres sur les spectacles vol.1 pp. -610

Ipsa etiam quæ spondent littora portum, Semina mortis alunt, multorumque ossibus albent. […] quæ simplex olim peccare vetabat Fabula, degeneri jam splendet adultera fuco. […] Aut cùm parva (magis quod amem pinxisse) fugacem Ipse repercussos aurata cacumina colles Extruit, & lentis descendens passibus hæret Pallidulus paulatìm, alio redivivus in Orbe, Vultis at alterno tollant quæ pectora sensu, Magnos eventus, magna infortunia, Reges Ite catenatos : Phedræ indoluisse querelis Nec pudet, & vanis venerari fletibus umbram Cæsaream. […] O quæ se facies gratissima pandit, Cùm vix nata seges, lenè impellentibus Euris, Undat agris ; aut cùm respondet adulta colono.

/ 122