/ 126
15. (1845) Des spectacles ou des représentations scéniques [Moechialogie, I, II, 7] pp. 246-276

Voici maintenant le texte de Sanchez : « Quamvis comœdiis interesse non sit mortale, ubi nec res turpes repræsentantur, nec modus repræsentandi est turpis : vel si hæc concurrant, audiuntur ob solam vanam curiositatem, absque periculo probabili lapsùs in aliquod peccatum mortale ». […] « Non absolverem, 1° actores et actrices etiam in articulo mortis, nisi professioni suæ renuntiarent ; 2° poetas qui componunt fabulas amoribus illicitis plenas, in theatro repræsentandas ; 3° eos qui ad repræsentationes theatricas proximè concurrunt, ut famulas qui actrices vestiunt, aut qui vestes ad solum hunc usum destinatas ex professo vendunt, locant vel conficiunt ; 4° eos qui scenis theatralibus assistendo, grave præbent scandalum, ut essent personæ virtutibus christianis conspicuæ, nisi gravi necessitate premerentur ; 5° eos qui propter circumstantiam personalem grave subeunt periculum libidinis ; 6° nec eos qui sine causà rationabiliter excusante frequentissimè istiusmodi ludis intersunt, etiamsi nec grave periculum incurrerent, nec scandalum præberent, quia talis consuetudo cum vitâ christianâ conciliari non potest. […] Et ideò etiam officium histrionum, quod ordinatur ad solatium hominibus exhibendum, non est secundùm se illicitum : nec sunt in statu peccati, dummodò moderatè ludo utantur, id est, non utendo aliquibus illicitis verbis vel factis ad ludum, et non adhibendo ludum negotiis et temporibus indebitis….

16. (1742) VIII. Conférence. De la Comédie, contraire aux promesses du Batême [Conférences théologiques et morales, IV] « X. Conference sur les sacremens. » pp. 223-247

«  Officium histrionum, quod ordinatur ad solatium hominibus exhibendum, non est secundùm se illicitum, nec est in flatu peccati ; dummodo moderato ludo utantur, id est non utendo aliquibus illicitis verbis vel factis ad ludum. […] Puto ned majestati divinæ, nec Evangelicæ disciplinæ congruere, et pudor, & honor Ecclesiæ, tam turpi & tam infami contagione fœdetur… Nec, excuset se quisquam, si à theatro ipse cessaverit, cùm tamen hos ceteros doceat. […] Officium histrionum, quod ordinatur ad solatium hominibus exhibendum, non est secundùm se illicitum, nec est in flatu peccati ; dummodo moderato ludo utantur, id est non utendo aliquibus illicitis verbis vel factis ad ludum. […] Puto ned majestati divinæ, nec Evangelicæ disciplinæ congruere, et pudor, & honor Ecclesiæ, tam turpi & tam infami contagione fœdetur… Nec, excuset se quisquam, si à theatro ipse cessaverit, cùm tamen hos ceteros doceat.

17. (1631) Panegyrici et orationes « MODESTINUS PROLATARUM CONFUTATIONE RATIONUM HISTRIONES CUM FABULIS SUIS PROCUL AMANDANDOS ESSE DEMONSTRAT. ORATIO X. » pp. 325-352

Nam ut pessima facile proserpunt, invasit urbanos adolescentes ea maledictionis dulcedo, et arte quadam rudi jocos illos scriptitarunt : deinde velut confirmatis viribus, majore hominum frequentia, promptiore audacia proruperunt in satyras : nec ullum licet prudentissimum, licet civitatis principem intactum reliquerunt. […] Atqui ille atticum oratorem cum informat, actionem in eo requirit « non tragicam, nec scenæ, sed modica jactatione corporis ». […] at « ne omnem quidem a Comœdis peti » vult, sed oratoris « plurimum abesse » jubet « a scenico, nec vultu, nec manu, nec excursionibus nimium ».

18. (1756) Lettres sur les spectacles vol.1 pp. -610

vestram delapsa oracula Cœlo Non meruêre fidem, nec vos Divina moratur Vox malè præcipites. […] Intùs enim se inspirat agens, captivaque versans Mulcet corda, simul gestitque illudere captis; Nec requies, fractis quin viribus ossa liquescant Blanditìm resoluta, gravique sepulta sub umbra Mens jaceat. […] Aut cùm parva (magis quod amem pinxisse) fugacem Ipse repercussos aurata cacumina colles Extruit, & lentis descendens passibus hæret Pallidulus paulatìm, alio redivivus in Orbe, Vultis at alterno tollant quæ pectora sensu, Magnos eventus, magna infortunia, Reges Ite catenatos : Phedræ indoluisse querelis Nec pudet, & vanis venerari fletibus umbram Cæsaream. […]  Sunt quoque sinceris naturæ è fontibus haustæ Quæ, fessas valeant Spectacula solvere mentes, Nec vitiare simul ; quippè ultrò Numen amicum Hæc avidis offert mortalibus.

19. (1762) Lettres historiques et critiques sur les spectacles, adressées à Mlle Clairon « Lettres sur les Spectacles à Mademoiselle Clairon. — LETTRE X. » pp. 171-209

Nec ad Spectacula nos deducat Pedagogus, cùm viri & mulieres conveniant alter ad alterius spectaculum. […] Si enim nullus esset talium Spectatorant Fautor, nec essent quidam qui aut dicere illa aut agere curarent. […] Non enim tam ille deliquit qui illa simulat, quàm tu præ illo, qui illa fieri jubes, nec solùm jubes, sed etiam exultatione, risu, plausu adjuvas quæ geruntur. […] In his Spectaculis tibi Circenses ludos intuere, cursus sæculi, tempora labentia, tempus consummationis expecta, ad signum Dei suscitare, ad tubam Angeli erigere, ad Martyrum palmas gloriare ; si sanæ doctrinæ delectamur, satis nobis litterarum est, versuum, sententiarum, canticorum, nec fabulæ, sed veritas.

/ 126