m, alios exemplo tanquam rem indifferentem theatra frequentare, et id
ab
utrisque ex veteri consuetudine potius, et more p
omi accusationem abjudicem, atque repudiem, necessarium est ut saltem
ab
hoste arma accipiam, si pugnare volo lacessitus.
ris auribus dum servit plebeiis ; et qui in hoc consessu fraudes suas
ab
aliis detegi per ignorantiam non posse existimat,
ssu fraudes suas ab aliis detegi per ignorantiam non posse existimat,
ab
aliis propter humanitatem non debere confidit, ve
ignoratione ad amorem spectaculorum abutatur.Ars scenica apud Atticos
ab
ebriosis inventa, et ex maledictis conflata. Et
a apud Atticos ab ebriosis inventa, et ex maledictis conflata. Et ut
ab
arte initium dicendi faciam, a qua velut ab impur
ledictis conflata. Et ut ab arte initium dicendi faciam, a qua velut
ab
impurissimo fonte in personas et fabulas, omne de
eri posse videatur. Sic enim accepimus rusticos veteres, non eos quos
ab
aratris et ligonibus ad prætextas et fasces Roman
m ut est oculorum quam aurium sensus acrior, atque acutior, et mentem
ab
oculis evocare difficillimum est, et flagitia cum
sperum nihil et injucundum pati potest : oculi nihil alienum respuunt
ab
honestate ? Nam histrio si una peccavit syllaba e
. Nisi forte id in laude ponimus quod semel præsente Catone Pop. Rom.
ab
illo propudioso aspectu sibi abstinentiam imperav
, ut Socrates, incitetur ad philosophandum, qui legerit, ut Alexander
ab
Homero totum Regis officium, ut L. Lucullus ab hi
legerit, ut Alexander ab Homero totum Regis officium, ut L. Lucullus
ab
historicis munus imperatorium, sic iste ex iis li
castitas deflorescit, ut canem et anguem evitamus.A Comœdiis nunquam
ab
est obscœnitas et turpitude. Hoc palam profitentu
culo : quid plura ? binas aut ternas principio exhibent magnificas et
ab
omni voluptatis lenocinio satis expurgatas, quibu
comperio.Turpitudo in comœdiæ natura penitus insita est. Id autem non
ab
actoribus primum profluxisse demonstrat Atellanor
ibus primum profluxisse demonstrat Atellanorum honestas : non præcise
ab
ipsa tragœdiarum exhibitione profectum esse proba
ignatur Arnobius in Floralibus ludis flagitiosas res agi, et migratum
ab
lupanaribus in theatra. Plautus econtra post spec
et audire religiosum putabitur ? uxorum vinolentiam (et quantum illa
ab
adulterio distat ?) probatam osculo, morte plecte
: sed maxime gravissima Sanctorum Patrum auctoritas per omnes ætates
ab
illis Romani Imperii temporibus perpetua serie pe
lis moriatur necesse est.Falso assumit adversarius actionem oratoriam
ab
histrionibus perpoliri. Nam quo vos obstringetis
m quo vos obstringetis scelere si aut eloquentiam a Rep. aut actionem
ab
eloquentia, aut artem scenicam ab actione tolliti
aut eloquentiam a Rep. aut actionem ab eloquentia, aut artem scenicam
ab
actione tollitis ? Quod si aliud quidpiam quam qu
tio vehementer suadet, quod causa pene extorquet, alienam esse omnino
ab
oratoris facultate actionem histrionicam ; ab hac
et, alienam esse omnino ab oratoris facultate actionem histrionicam ;
ab
hac non modo in illam nihil profectum, sed si rer
cetur, hanc illi plurimum debere : denique non oratorem a Roscio, sed
ab
oratore Roscium didicisse ? Et tamen ita res habe
foro discerent, quibus in theatro uterentur.Plus venustatis in agendo
ab
oratoribus histriones quam ab histrionibus orator
tro uterentur.Plus venustatis in agendo ab oratoribus histriones quam
ab
histrionibus oratores acceperunt. Itaque per me l
t. Itaque per me licet, Ciceronem totum refinxerint ? solum enim quod
ab
Hortensio mutuum acceperant, id Ciceroni reddider
ludiones isti dupondii, qui tam sunt misera ad artem suam natura, ut
ab
ea concinnum versus unius gestum toto anno vix po
manu prehensum in illud consummatæ virtutis culmen educerent. Quod si
ab
arte scenica tam multa, tamque magna accepit bene
verba exprimat » : laterum inflexionem addit « fortem ac virilem non
ab
scena et histrionibus, sed ab armis, aut etiam a
flexionem addit « fortem ac virilem non ab scena et histrionibus, sed
ab
armis, aut etiam a palæstra ». Jam-ne sentis Rosc
ludio. Aliunde hoc quam a nobis speres ? habeo unde quæram honestius,
ab
armis, a palæstra : hinc semper ad cavendum peten
s fieri saltationem arte omni ludicra.Expenditur Quintiliani prolatum
ab
adversario testimonium. Deinde ut fraudes tuæ et
xplosistis. Quæsivit in Demosthene, Cicerone, Quintiliano perfugium :
ab
eo ignominiose dejectus est. Non hoc nescit ille,
o perfugium : ab eo ignominiose dejectus est. Non hoc nescit ille, se
ab
æquitate causæ penitus derelictum : sed eundem se
rte quæ sunt a me propositæ confirmabuntur. Ars scenica apud Atticos
ab
ebriosis inventa, et ex maledictis conflata. Repr
ecitatio a facultate poetica penitus sejuncta est. A Comœdiis nunquam
ab
est obscœnitas et turpitude. Obscœnas fabulas non
histriones esse oportet. Falso assumit adversarius actionem oratoriam
ab
histrionibus perpoliri. Plus venustatis in agendo
tionem oratoriam ab histrionibus perpoliri. Plus venustatis in agendo
ab
oratoribus histriones quam ab histrionibus orator
us perpoliri. Plus venustatis in agendo ab oratoribus histriones quam
ab
histrionibus oratores acceperunt. Demosthenem lab
ani consentiens eadem in re judicium. Expenditur Quintiliani prolatum
ab
adversario testimonium. lib. 1. Instit. orat. c.
nim dici potest iniquius quam nos a patriæ sinu, a complexu parentum,
ab
amicorum consuetudine per calumniam extrahi ? Cre
sque gestis, cur nobis ea urbe interdictum velint, in quam Turcas, et
ab
ipsa barbaria Canadenses admissos esse cognovimus
t, vestra ludicra est. Respiravi a magno metu, Judices : putabam enim
ab
aliquibus meorum comitum effossa sepulchra, templ
pulverem vestrum solemque fatigetis. Æquum-ne est, et bonum provocari
ab
iis qui ætatem in studiis literarum contriverunt,
tem in studiis literarum contriverunt, hominem de imperitorum plebe ?
ab
disertissimis viris, qui declamandi in cæteros st
ter pronunciaverit, silentium imperatur ? Scio equidem apud Cannas id
ab
Annibalis calliditate profectum, ut Romanorum ora
rum regredi, et causam ibi nostram agere : stabimus in gradu et campo
ab
adversariis constituto. Sed ne omnia præoccupasse
rationis, ut de re ipsa, non de dicentium facultate judicetur. Itaque
ab
importuna adversariorum exaggeratione ad rem ipsa
Personæ fabulæ, ars ipsa. Verum hoc jam non ago, id volo clare vobis
ab
adversariis enunciari quid in ludis tragœdiisque
sam denique artem et disciplinam agendi. Atqui personas ipsas si sunt
ab
omni culpa et vituperatione remotæ, in odio esse
non debent. Eam igitur maculam qua offenduntur, aut a tragœdiis, aut
ab
earum docendarum arte oportet esse contractam. Di
dicatione dignos existimabit, tragicos autem poetas non aliunde, quam
ab
illorum fontibus scriptionis suæ materiam haurien
ntiam itineribus perducit, dum ea commemorat non quæ vere gesta sunt,
ab
eo qui humanum aliquid sit passus, sed quæ a fort
bus verborum phaleris oratores, quod frigida narratione historici vix
ab
hominibus extorqueant, hoc videndo persuadentur a
cendi ratione paratragœdiari inter otiosos auditores inanissime. Quis
ab
illa concione melior excessit ? quis abstinuit a
ntaminari. Hoc vero si, non dico a me, meisque gregalibus, sed omnino
ab
honestis ullis scenicis fieri, si accidere sæpius
pauci aliqui, et vulgo ignoti histriones abutuntur ? Pecuniam igitur
ab
hominum manibus excute, quæ avaritiæ scelerumque
icis cærimoniis, in cœlestibus Sacramentis a fraude, a superstitione,
ab
abusu, a sacrilegiis tutum penitus atque alienum
u plator involas ? male feriate heautontimorumenos. « Tantum-ne est
ab
re tua otii tibi Aliena ut cures, eaque nihil quæ
tentur scire vehementer laboro, neque illud poeticæ scriptionis genus
ab
actione nostra puto sejunctum esse oportere. Siqu
nem reducit. Eo autem tempore si quis existimatita esse feriandum, ut
ab
omni penitus opere, ab ipsa corporis animique del
empore si quis existimatita esse feriandum, ut ab omni penitus opere,
ab
ipsa corporis animique delectatione cessetur : is
diversitas, et funditus exscindi non potest naturæ vitiositas, aiunt
ab
eorum posteris neglectui habitam ejuscemodi menti
tem totam delere, exterminare artifices, evertere theatra, histriones
ab
hominum societate voce deturbare publica, magistr
quid est admirabilius quam edoceri in omnes se se mutare species, et
ab
homine uno tam multa, tam diversa fieri actionum
Ligarii conservatione. Quam quidem artis utilissimæ ostentationem non
ab
istis Rhetorum arculis, sed ex ipso veritatis sin
in quorum honorem exhibebantur, antistites sapientissimi Christianos
ab
iis celebrandis abducerent, graviter et vere pron
sius, et cœlestibus sacramentis lethalis prævaricatio. » Quæ dicta ut
ab
illis auctoribus prodita sunt vobis omnifide quan
uarum histriones, Publium et Laberium mimos spectante populo universo
ab
eodem Cæsare equestri donatos annulo, et in quatu
i comicorum, quales hoc tempore ubique obtinent, bona cum conscientia
ab
homine Christiano agi, vel ab aliis acti, spectar
e ubique obtinent, bona cum conscientia ab homine Christiano agi, vel
ab
aliis acti, spectari possint, et audiri ? Ut huic
ines reddicereos, affirmavit, ut instar mollis ceræ vitiis cedant, et
ab
iis se superari sinant ; et eandem omnium malorum
as, et animus tuus eloquetur perversitates. » Non minus est periculum
ab
auribus, nisi quemadmodum « palatum cibi gustum a
cum fraudibus agebatur, nullo nominatim, ne oblique quidem perstricto
ab
histrionibus, qui etiam ut August. notat, lib. 2.
t, lib. 2. de civit. Dei, cap. 8. in multa quamvis rerum turpitudine,
ab
obscœnitate verborum abstinebant. Ubi tamen dum d
n scenicis ludis Deo maledicat, aut ea proferat in sanctos viros, quæ
ab
eorum conditione et statu sunt aliena ; Nihilomin
reipsa tamen eam polluunt, indignis modis. Ne quid enim relinquerent
ab
Ethnicis in Deorum suorum honorem institutum ; qu
ceptorem idoneum esse, qui ad virtutem a vitio, ad rationem a furore,
ab
immanitate ad humanitem publice auditores revocet
egem. « Sed respondeatur mihi qua consentanea ratione homines Scenici
ab
omni honore pelluntur, et ludi Scenici Deorum hon
blicæ allaturum. Quid ita ? Rationem hanc affert, « quia non convenit
ab
hominibus turpibus Divorum res gestas referri ».
onæ non sint infames et fœdissimis moribus corruptæ, in templis etiam
ab
honestis alioqui personis, sacræ historiæ scenico
ace non prælucente, tenebrarum suarum nondum pudebat papistas, ut jam
ab
ipsis non since horrore legi vel audiri possint.
m interpretes, ne vox ejus audientes moveat ad libidinem. Quis igitur
ab
eo periculo sibi securitatem polliceri possit, ub
honestas fovent, earumque professoribus subministrant ea, sine quibus
ab
arte infami cessarent ? Quod autem diximus consta
etiam docet Cyprianus, cujus sententia habetur, de consecr. dist. 2.
ab
Eucratio enim rogatus, an histrio qui nostris sac
utem non minus nos afficere debet, quod tales ludi originem habuerunt
ab
Idololatria et Superstitione : cui si nuntium rem
Talia sunt spectacula varii generis in quibus et ludi Scenici : Ergo
ab
iis Christiani abhorrere debent. Regerent fortas
versus ludos a gentilibus institutos pugnabant, et Christianos merito
ab
iis arcebant, hoc tempore eos non ferire, qui neq
inus manet vis argumenti. Quia etsi alii sint actores, et alieni sint
ab
Ethnica Idololatria : quia tamen ad imitationem s
his omnibus tale deducitur argumentum. Christiani alieni esse debent
ab
omnibus illecebris libidinis, et ab omni turpitud
um. Christiani alieni esse debent ab omnibus illecebris libidinis, et
ab
omni turpitudine et vanitate. At in ludis scenici
tudine et vanitate. At in ludis scenicis hæc omnia reperiuntur : Ergo
ab
his fideles abstinere debent. Accedit quod legibu
certam morum pestem, ut legitur apud Dionem Cass. lib. 57. et 59. Nam
ab
omni hominum memoria tales habuerunt theatra faut
r. » Epiphanius in compendiaria doctrina, inter notas Ecclesiæ quibus
ab
aliis sectis discernebatur, ponit prohibitionem t
ni. Quæ omnia apud nos, scilicet Romanos, infamia partem humilia, ac
ab
honestate remota ponuntur. Verùm hæc non sunt ab
trabo loquiturSimbo, lib. 2. Geog. 12. p. Est in agro Pyseno templum
ab
Elide stadÿs minus trecentis absens : ante illud
ac. postremo scribit & plura in Atticis.. Scribit & de stadio
ab
Hercule metato olympico sexcentorũ pedum GelliusG
aximo Græcorum concursu : agiq́; folitos hos ludos semper plena Luna,
ab
11. mensis vsque ad 16. diem, qua præmia & co
veneratio, vt posteà per Olympiades lustrales cæperint anni numerari,
ab
anno à Troia capta à Græcis 406Euseb. in Chroni..
anis triumphisCic. pro Flacco, & 2. Tusculan.. Isthmia certamina,
ab
Isthmo, qui angusta portio terræ est inter Aegeum
stituerat, primum introduxisse tradatPlut. in Theseo.. Scriptum &
ab
aliis Sypolum Corinthiorum regem eos instituisse,
neno maximè nocentem interemit, vt ait OuidiusOuid. 1. Metamor.. Alij
ab
Eurilocho Thessalo, Amphyctionum duce, debellatis
aciæ, vt opem ferrent Polynici contra Thebanos, siti pressi petierunt
ab
Hypsiphyle Lemnia muliere, vt aquam in illa regio
es qui & Taurij, Compitalicij, Iuuenales, Honorarijde quib. Alex.
ab
Alex. libr. 6. c. 19., Militaresde quibus Valturi
derisoria, satyrica, ioculatoria, magica, præstigia, indigna sunt quæ
ab
homine sanæmentis fiant vel fieri inspiciantur :
diantur, surgere eos de conuiuio & abire debere. Nam & illis
ab
omnibus spectaculis cauendum esse diciturca. his
o torpescerent Viẽnenses, placuit agona tolli. D. Chrysostom abducit
ab
spectaculis, & ea exprobat, tomo i. omilia de
inquit, circa voluptates spectaculorum infamata conditio natura est,
ab
iis qui natura quidem omnia sentiunt, ex quibus s
orruptela, ne per obscænos motus iuuenes impudicitia lasciuirentAlex.
ab
Alex. lib. 5. c. 16.. Docet & spectacula esse
6. c. 5.. Sicut & Octauius Augustus tandem muliebrem sexum omnem
ab
spectaculis athletarum submouitSueto in Octauio,
adio & Honorio imperantibus, sedente Romæ Damaso summo pontifice,
ab
Oriente venisse Dirimachium quendam monachum, qui
a pluribus verbis cum populo egisse, vt lanistas vrbe pelleret, &
ab
eorum spectatione abstinerent : verùm nihil obtin
attamen non Dirimachium, sed Thelemachum esse dicunt monachum, &
ab
Honorio Romæ legem hanc conditam testantur. Scrib
e seruos vt occiderentur in spectaculo, coronarentur homicidæ athletæ
ab
agonotheta & munerario. Nam lanistæBeat. Rhen
& l. vni. de expens. ludo. eo. lib. 12. titu. 41. de quib. Alex.
ab
Alex. libr. 6. c. 19. de quibus Valturius, lib. 1
mo 1. Plutar. in apophte. Aemil. Probus, in prœ. vita. imperat. Alex.
ab
Alex. lib. 5. c. 16. Cœl. Rhod. lib. 8. c. 7. Dio
nti mihi sæpenumero in mentem venit admirari, tantopere mores nostros
ab
antiquis degenerasse, ut quæ majores nostri pari
, passim nostra ætate usurpari videamus, quasi pietati consona, neque
ab
honestatis studiis aliena, tantum deflexa in peju
gerentemque se menti divinam claritatem, neque facile avelli se sinit
ab
iis, quæ cum voluptate suscipiuntur ; cujus sumus
squis eam auferre vel mutare tentaverit, eum libera multitudo avertat
ab
auribus, evertat a sedibus, auferat a viventibus.
c. V. et Isidorus lib. XVIII. etymolog. c. XVI. affirmatum reliquere,
ab
illis susceperunt alii quasi rem minime dubiam, q
tur, mimi, pantomimi, archimimi, omnes fabularum actores : histriones
ab
Histrio dicti, unde primum advecti in urbem sunt,
a sternebatur ad commoditatem pugnatium : Cavea quod locus cavus erat
ab
utraque parte in eam altitudinem erecto opere vix
popularium per proclivium », ad minores scalas referri debet, quibus
ab
uno, ut puto baltheo versus alterum descendebatur
ffert. Sequebantur thensæ quibus Deorum statuæ aut exuviæ gestabantur
ab
hominibus coronatis, coronas, inquit Tertullianus
iam nonnumquam in Circo de velocitate contendebant recto cursu, atque
ab
oriente ad occasum, uti Isidorus ait, quod in Cir
ajus periculum urget, quam a circumfusis undique voluptatibus. Itaque
ab
omni memoria, quos neque hostes vincere, neque ul
cupiditas resistit, ignis instar quo plura damus plura petit, sæpeque
ab
honestis voluptatibus progrediens momento tempori
s voluptatibus progrediens momento temporis ad illicita trahit, atque
ab
una voluptate in diversam facto transitu in turpi
icum fraudibus agebatur, nullo nominatim ne oblique quidem perstricto
ab
histrionibus, qui in multa quamvis rerum turpitud
us, ex libris Sibyllinis voti, tametsi aliquando viri insignes tacite
ab
histrionibus taxabantur, uti Diphilus tragœdus di
arguentis, Deorum probra carminibus explicantium. Quod idem in scenis
ab
histrionibus factitatum his verbis accusat. « Sed
præceptor idoneus sit, qui ad virtutem a vitio, ad rationem a furore,
ab
immanitate ad humanitatem publice auditores revoc
d respondeatur mihi, inquit, qua consentane a ratione homines scenici
ab
omni honore pelluntur, et ludi scenici deorum hon
exitialem, neque minus dedecus reipublicæ afferre, qui enim conveniat
ab
hominibus turpibus divorum res gestas referri, eo
tare patiemur ? Quod Arnobius certe lib. quarto contra Gentes extremo
ab
antiquis factitatum reprehendit : ut histrionibus
et turpitudinem accusari. Itaque si duorum optio danda esset, mallem
ab
histrionibus prophanas fabulas agi, quam sacras h
t, Docta sanctorum. quæ eo pertinent non ut moveamus susceptam pridem
ab
omnibus ferme consuetudinem ; sed ut indicemus qu
explicandum est. Varie quondam habita ac sæpe immutata ejus rei forma
ab
Imperatoribus est, et plerique ludos scenicos ad
non resistam, modo eadem lege concedas diem solis, id est, Dominicum
ab
ea vanitate esse exemptum ; et merito, ne populus
uo die divino cultui vacare debebat et debet, ad theatra recurreret ;
ab
schola virtutum et pietatis studiis ad tetra impu
floralibus ludis fœminæ nudabantur pudendis modo invelatis. Alexander
ab
Alex. lib. sexto dierum genialium ca. octavo, sed
.. Sic Anselmus interpretatur : et erit qui sibi et aliis securitatem
ab
eo periculo polliceatur ? Davidem Prophetam sanct
us fœminæ in multa mala præcipitem dedit 2. Reg. 11. 2. ; et erit qui
ab
ea peste se satis tutum putet ? ludus inquiunt, e
io imminet, si viros aspiciant præsertim nudos. Quod secutus Augustus
ab
athletarum certamine muliebrem omnem sexum submov
at, quæ semper major pars est, pluribus argumentis utebantur. Majores
ab
spectaculis non abhorruisse pro fortuna urbis qua
na urbis quae tunc erat : a Thuscis histriones accivisse, alios ludos
ab
aliis provinciis. Neminem Romæ honesto loco natum
nis deliberatio est, Salmantiæ et Madriti usurpatum) occulto aditu ne
ab
aliis videantur, occasio manifesta præbetur hones
o venali ; nam qui emit magno vendat necesse est, omnem licentiam quæ
ab
illo flatigare homines perditi poterunt, fietque
m et adolescentes contempto patrum imperio, atque re familari, avelli
ab
ea vanitate nulla arte poterunt, excitabit in die
i notantur infamia, cujus legis hæc verba sunt. « Infamia notatur qui
ab
exercitu ignominiæ causa ab Imperatore, eove cui
gis hæc verba sunt. « Infamia notatur qui ab exercitu ignominiæ causa
ab
Imperatore, eove cui de ea statuendi potestas fue
mia est. Opponit deinde histriones, si honesta argumenta tractent, et
ab
omni turpitudine abstineant, nihil peccare et sub
i sunt. c. pro dilectione. de consecratione d. II. quo loco Cyprianus
ab
Eucratio rogatus, an histrio, qui nostris sacris
n est necesse ; eoque quasi turpitudinum maculis fœdatos, repellendos
ab
Ecclesia esse, et Sacramentorum sanctitate decern
s a posteriore, nimirum Doricum a Jastio, Jastium a Phrygio, Phrygium
ab
Æolio, et hoc a Lydio, sed et singulis generibus
etantur opus est. Commemoratis enim variis probris, quæ de aliis diis
ab
histrionibus commemorabantur, ne Jovem quidem not
admodum superiori tempore contigerat ; quo mirum non erat deterrendis
ab
impiorum cœtu Christianis, similia ab antiquiorib
quo mirum non erat deterrendis ab impiorum cœtu Christianis, similia
ab
antiquioribus patribus dicta esse. Sed nimirum ea
per exaggerationem dici, quod toties et tanta verborum asserveratione
ab
omnibus dicitur, usque eo ut in baptismo, quo loc
ementi, si non antiquior recurrat, multus etiam in hoc argumento, quo
ab
impuritate majores spectacula et theatra a nostri
aut virgines faciant, cum et fieri sine pudore, et spectari libenter
ab
omnibus cernunt, admonentur utique quid facere po
tium, multaque confusio, et hinc nascens ad lasciviam exhortatio, tum
ab
his qui spectaculis interfuerunt, tum ab illis, q
ad lasciviam exhortatio, tum ab his qui spectaculis interfuerunt, tum
ab
illis, qui quæ viderunt in spectaculis, post alii
su sententia pro lege esse deberet, ne novis placitis moverentur, quæ
ab
illis tanto studio stabilita sunt ; mores nostros
studio stabilita sunt ; mores nostros cum veteribus consentire, neque
ab
illis degenerare consentaneum erat. Sed quoniam m
sse. Similia l. IV. l. VIII. et l. XII. continentur abstrahendas esse
ab
ea arte, quicunque fuerint ex religione Christian
ssimam, quod Dion Cassius refert lib. hist. LVII. et LIX. Tales scil.
ab
omni memoria fautores theatra habuerunt homines c
spectacula secularia non exhibeant, se neque spectent, quoniam quidem
ab
spectaculo et omness laici prohibeantur. Semper e
d dicent cum in synodo Constantinop. VI. quo tempore Christiana sacra
ab
omnibus erant suscepta can. LI. in Trullo idem pr
insigni, procacitate verborum fædi erant. Deinde spectacula et ludos
ab
ordinario examinari, neque peragi in templis dum
isi quæ pietatem promoveant, et a pravitate deterreant, neque id fiat
ab
iis qui ex sacrato ordine sunt, aut sacerdotium E
ludos personam agant, alioqui gravi eos pœnæ subjiciunt. Sed nimirum
ab
omni memoria observamus leges scribere facile ess
aria doctrina fidei inter notas Ecclesiæ Catholicæ quibus dignoscitur
ab
aliis sectis omnibus et secernitur, theatra prohi
ones quibus ferarum pugna erat, inter illicitas artes et aperta vitia
ab
Epiphanio poni. Illud fortasse moveat quod proxim
licanos negavit ex Judæorum gente fuisse antiquis temporibus, tametsi
ab
Hieron. refellatur epistola de filio prodigo ad D
arch. in Apoth. severum, inquis, hominum genus et grave commemorasti,
ab
aliorum institutis abhorrens ; et licet uni civit
udo prava, quod a suis auctoribus repudiatur, cum ex contrario virtus
ab
inimicis etiam laudem habeat. Eos cum Nerva in od
nt, neque audiant quicquam turpe, mox etiam turpes picturas, et signa
ab
eorum oculis removeri mandat. Postremo concludit
ere eam artem ad corrumpendos populi mores maxime proclivem. Nam quod
ab
adversariis opponitur fœminæ ornatæ et comptæ asp
ornatum fœminæ fore nisi desistat, cum sciat alicui ruinam propterea
ab
eo ornatu parari in noxiam cupiditatem manifeste
Postremo quoad fieri poterit, minori ætate pueri et puellæ arceantur
ab
iis spectaculis, ne a teneris reipublicæ seminari
ii metu prorsus impune. Num ea retinere conveniat, an evertere potius
ab
imis fundamentis quasi certam reipublicæ pestem.
i via et ratione Theologiam tradidere. et ne susceptum per provincias
ab
omni memoria morem convellere velle viderentur, i
ntiam fuisse, ubi permixtæ aliæ gentes erant, mirum non est. Nam quod
ab
aliis opponitur duas meretrices 3. Reg. 3. de fil
ime viget, ibi majorem scortorum numerum esse ; et in utramque partem
ab
altera libido inflammatur, neque ullis resistit f
uum, ut fœdissimæ turpitudinis ferme esset oblivio. Itaque Lactantius
ab
adversario nostro invecta esse lupanaria ait his
ima dicta esse adversus lupanaria. Sed nimirum majus exitium imminere
ab
spectaculis existimarunt, quoniam ad ea omnis æta
anathemati sunt subjecti dona templis oblata accipiantur. Erat quidem
ab
antiquissimis temporibus in Romano imperio suscep
t tamen, un ex lenonibus meretricibus, et exoletis (hos scortatores 2
ab
Evagrio vocari puto Græce, GREC ; nam ait naturam
tino Magno, cujus mores exagitandos susceperat, invidiam conciliaret,
ab
eo hoc vectigal invectum primum fuisse fabulatur
m conquisitis et combustis, ubi eæ rationes continebantur, quo nomine
ab
historicis immortalem laudem habet, Evagrio li. I
abeo, prætermissum, ipse regio animo sustulit. » Exigebatur autem tum
ab
aliis multis stipe viventibus, et a meretricibus
is quæstum exercentibus, atque in lupanaribus publicato pudore ad hæc
ab
scortatoribus non tantum naturam, sed et remp[ubl
liis talaribus, ne chirothecis, ne galeris, ne soccis utantur, sed ut
ab
aliis honestis mulieribus dignosci possint, breve
est sanctissima, qua prudentia est scripta, pari diligentia cuperemus
ab
omnibus observari, furstra enim sint leges, nisi
t, si victi nostris rationibus inducerent in animum hanc turpitudinem
ab
oculis et auribus penitus amovere. Sed quoniam ex
osium Imperatorem accusantem, quasi synagogam a Christianis incensam,
ab
iisdem instaurari mandaret. Quid, inquit, si alii
ta, regula aliqua et distinctione opus est, qua honestum in hac parte
ab
illicito secernatur. Optima videri possit, ut ex
m genus. Munus, ut Tertullianus ait de spectaculis c. XII. dictum est
ab
officio ; quoniam officium muneris nomen est, off
liano. Mactare quidem immolareque servos in funere, quod olim fiebat,
ab
antiquissimo tempore sublatum est sævum tetrumque
tiis pugnabant, intelligimus. Equidem cum cætera spectaculorum genera
ab
Ecclesia fuerint amota, præsertim quæ venationes
clesia fuerint amota, præsertim quæ venationes dicebantur, nescio cur
ab
eo numero atque lege hunc ludum detrahere debeamu
t. In alteram partem quasi moles quædam Hispaniæ consuetudo opponitur
ab
antiquissimis ducta temporibus quæ varie habita a
iplomate paulo post confirmatum est. Atque cum hoc constet, tum illus
ab
utrisque facile dabitur, siquidem cautio adhibeat
icii astringimur, sollicite cogitantes, fideles cuncti gregis ejusdem
ab
imminentibus corporum periculis etiam animarum pe
et Baronibus, S. R. E. feudatariis sub pœna privationis feudorum quæ
ab
ipsa Romana Ecclesia obtinent. Reliquos vero prin
s dominiis ac terris hujusmodi exactissime servari faciant, uberrimam
ab
ipso Deo mercedem tam boni operis recepturi. Ac u
Apostolicis, ac dictæ universitatis statutis et consuetudinibus etiam
ab
immemoriali tempore pacifice observatis, ac juram
, professoribus prædictis, vel quibusvis aliis communiter aut divisim
ab
Apostolica sit sede indultum, quod interdici, sus
m, et spectaculorum cupiditatem, qua adeo tenentur, ut nisi vi maxima
ab
illis arceri non possint, et cum sicut eadem expo
ucti haud satis idoneis. Voluptatis cupiditatem natura insitam quippe
ab
ipso conceptu fœtus, educationeque susceptæ et co
retinere eos a morte, ad quam magno impetu currunt, non valebimus, si
ab
errore ad veram viam, a tenebris ad lucem revocar
enter intersit spectaculis, audiatque libenter fabulas, præsertim quæ
ab
histrionibus venalibus exhibentur : et quoad fier
uod vitiis suis et cupiditatibus favet : neque facile avelli se sinit
ab
iis quæ cum voluptate suscipiuntur, cujus sumus n
squis eam auferre vel mutare tentaverit, eum libera multitudo avertat
ab
auribus, evertat a sedibus, auferat a viventibus.
titate pugnare, neque minus dedecus reip. afferre. Qui enim conveniat
ab
hominibus turpibus Divorum res gestas referri, eo
m sustinere patiamur ? Quod Arnobius certe, et antiquior Tertullianus
ab
antiquis factitatum accusant : ignominiosos homin
et turpitudinem accusari. Itaque si duorum optio danda esset, mallem
ab
histrionibus profanas fabulas agi, quam sacras hi
in alias publicas utilitates impendatur : ea enim species obtenditur
ab
iis qui contra statuunt. Primum enim facto theatr
o venali. nam qui emit magno, vendat necesse est omnem licentiam, quæ
ab
illo flagitare homines perditi poterunt : fietque
perturbatione reip. dicere non est necesse. Quis enim juvenes avellat
ab
ea vanitate ? opifices et agrestes relicto opere
. Postremo quoad fieri poterit minori ætate pueri et puellæ arceantur
ab
iis spectaculis, ne a teneris reipublicæ seminari
Resp. ad Bulgaros c. 11. « sane sciendum est idcirco in diebus festis
ab
opere mundano cessandum esse, vu liberius ad Eccl
rveur d’esprit Conc. Foroiuliens. c. 13. « Abstinendum festis diebus
ab
omni peccato et ab omni opere carnali et terreno,
c. Foroiuliens. c. 13. « Abstinendum festis diebus ab omni peccato et
ab
omni opere carnali et terreno, et ad nihil aliud
Resp. ad Bulgaros c. 11. « sane sciendum est idcirco in diebus festis
ab
opere mundano cessandum esse, vu liberius ad Eccl
extra de fe. Conc. Foroiuliens. c. 13. « Abstinendum festis diebus
ab
omni peccato et ab omni opere carnali et terreno,
c. Foroiuliens. c. 13. « Abstinendum festis diebus ab omni peccato et
ab
omni opere carnali et terreno, et ad nihil aliud
bi nocentes ; sed et Religiosorum officiis perstrepentes. Hoc enim ut
ab
omni Hispania (in Decreto legitur ab omnibus prov
iciis perstrepentes. Hoc enim ut ab omni Hispania (in Decreto legitur
ab
omnibus provinciis) depellatur, Sacerdotum ac Jud
des Hymnes, et des Cantiques spirituels. » « Idcirco in diebus festis
ab
opere mundano cessandum est, ut liberius ad Eccle
bi nocentes ; sed et Religiosorum officiis perstrepentes. Hoc enim ut
ab
omni Hispania (in Decreto legitur ab omnibus prov
iciis perstrepentes. Hoc enim ut ab omni Hispania (in Decreto legitur
ab
omnibus provinciis) depellatur, Sacerdotum ac Jud
ue vestræ toto illo die ad Deum expansæ. » « Idcirco in diebus festis
ab
opere mundano cessandum est, ut liberius ad Eccle
rande considération sont les paroles de Tite-Live« Quod genus ludorum
ab
Oscis acceptum tenuit juventus nec ab Histrionibu
e Tite-Live« Quod genus ludorum ab Oscis acceptum tenuit juventus nec
ab
Histrionibus pollui passa est. », qui dit qu'aprè
techumena aut Comicos aut Scenicos viros habeat. « Quod genus ludorum
ab
Oscis acceptum tenuit juventus nec ab Histrionibu
os habeat. « Quod genus ludorum ab Oscis acceptum tenuit juventus nec
ab
Histrionibus pollui passa est. » « Si Mimus est,
regoire IX. distingue1 l’Excommunication de droit & la personelle
ab
homine : on encourt la premiere en dix-sept circo
ertantur : Qui si facere contrà interdictum tentaverint, projiciantur
ab
Ecclesiâ. Le IV. Concile de Carthage tenu l’an 3
definctis, & ut careant ecclesiasticâ sepulturâ ; qui priùs erant
ab
ecclesiasticâ unitate præcisi, nec in articulo mo
aliquorum, vel alio casu, in cemeterio ecclesiastico tumulentur ; si
ab
aliorum corporìbus discerni poterunt, exhumari de
b aliorum corporìbus discerni poterunt, exhumari debent, & procul
ab
ecclesiasticâ sepulturâ jactari. Decretal. Lib. 3
novum vinculum apponet, sive pro eodem causâ, sive pro diversis, sive
ab
eodem Judice, sive à diversis, & est expressu
am, & iste effectus est primæ excommunicationis ; alium elongandi
ab
Ecclesiâ, vel detinendi extra, & iste est eff
ad tibicinem cantu motuque congruenti peragebant. Post aliquot annos
ab
Satyris ausus est primus argumenta fabularum sere
icum egisse aliquanto magis vigenti motu. Postquam lege hac fabularum
ab
risu ac soluto ioco res avocabatur, et ludus paul
ad tibicinem cantu motuque congruenti peragebant. Post aliquot annos
ab
Satyris ausus est primus argumenta fabularum sere
icum egisse aliquanto magis vigenti motu. Postquam lege hac fabularum
ab
risu ac soluto ioco res avocabatur, et ludus paul
num possunt turbare Officium, aut oculos diuinæ majestatis offendere,
ab
ipsis prorsus extranea ; ne ubi peccatorum est ve
num possunt turbare Officium, aut oculos diuinæ majestatis offendere,
ab
ipsis prorsus extranea ; ne ubi peccatorum est ve
iscipline Ecclésiastique.« Attentius eum audire oportet Episcopum, et
ab
eo doctrinam suscipere, monita vitæ à Presbyteris
sibi nocentes, sed etiam religiosorum officiis perstrepentes. Quæ ut
ab
omnibus provinciis depellantur, a sacro Concilio
s reliquis. » Paralip. « Attentius eum audire oportet Episcopum, et
ab
eo doctrinam suscipere, monita vitæ à Presbyteris
sibi nocentes, sed etiam religiosorum officiis perstrepentes. Quæ ut
ab
omnibus provinciis depellantur, a sacro Concilio
res et de danses malhonnêtes « Partim infamia, partim humilia, partim
ab
honestate remota. » Æmil. Prob. de vir. illust. i
éclat ; et voici comme il en parle. « Les Atellans « Attellani autem
ab
Oscis acciti sunt, quod genus delectationis, ital
tavit. » Tacit. l. 5. Hist. « Partim infamia, partim humilia, partim
ab
honestate remota. » Æmil. Prob. de vir. illust. i
. illust. in praef. Tertul. Apologet. et de Spect. « Attellani autem
ab
Oscis acciti sunt, quod genus delectationis, ital
is Domine quia numquam concupivi virum, et mundam servavi animam meam
ab
omni concupiscentia : numquam cum ludentibus misc
lli quidem reveritas sententiam Prophetæ. An non filiæ etiam Ecclesiæ
ab
eadem injuste provocatæ sunt ? Pleræque enim earu
is Domine quia numquam concupivi virum, et mundam servavi animam meam
ab
omni concupiscentia : numquam cum ludentibus misc
lli quidem reveritas sententiam Prophetæ. An non filiæ etiam Ecclesiæ
ab
eadem injuste provocatæ sunt ? Pleræque enim earu
r des Amphitheatres : & le mesme Boulanger, au mesme endroitAlex.
ab
. Al. 4 sc. 15. Bul. hîc. asseure, qu’apres avoir
oient abandonnées à la discretion & au desir des SpectateursAlex.
ab
. All. lib. 5. c. 7.. Ie sçay bien que ce mot de V
15. Scal. Poët. l. 6. c. 21. Lib. 8. c. 17. Bul. de Ven. c. 10. Alex.
ab
. Al. 4 sc. 15. Bul. hîc. Dion. l. 43. Scal. l. 1.
. Bul. hîc. Dion. l. 43. Scal. l. 1. c. 17. *. Hic. c. 43 *. Allex.
ab
Al. gen. l. 4 c. 25. *. Lips. Hîc c. 5. *. Lips
0. Suet. in Ner. Βοτὰ καὶ θηριά. Dio. l. 51. Vopisc. in Probo. Alex.
ab
. All. lib. 5. c. 7. Caij. l. 5. c. 42. Theod. Mar
ante pour la Discipline, & la plus necessaire pour le succez. A1.
ab
Al. l. 1. c. 10.Les Perses obligeoient leurs Sold
ue celuy de Mars. Le dessein & le deuis en sont tous prests. A1.
ab
Al. l. 1. c. 10. Lib. 3
reamus. Tu nos doces pugnaciter ; & argumentando conaris assensum
ab
invitis quoque & reluctantibus extorquere. No
um iter per præcepta ; breve & efficax per exempla . Nimirum quod
ab
homine factum esse legimus, id continuò posse int
, quæ virtutem munerando, vitium puniendo, invitent ad alteram, &
ab
altero deterreant ? Talia semper optabit Historia
uctissimam voluit adornare. Quæ te causa, Ludovice Magne, impulit, ut
ab
otio ad laborem revocares alterum illum cothurni
ad laborem revocares alterum illum cothurni Gallici Principem, &
ab
eo Tragœdias puellis nobilibus agendas extunderes
mp; doctrina insignes viri, qui bonis moribus consultum volunt ? Nego
ab
universis doctrina & pietate insignibus viris
& carpendo pravitates corrigeret. Hæc illorum fuit opinio, neque
ab
opinione recessit ipsa scribendi consuetudo, si C
mper nitendo & admirationem movendo, quæsierat plausum, & vel
ab
invitis extorserat. Racinius contra, quod magis p
dacia multos habuit imitatores. Istud amatorium Tragœdiæ genus, licet
ab
auctore suo piâ Theatri desertione damnatum, ampl
lexi sunt plerique omnes, qui postea cothurnum induerunt. Neque illos
ab
incœpto revocaverunt leges Dramaticæ complures, q
minora fortunæ incommoda excitarent. At procul absit ejusmodi curatio
ab
insidiosis illis animi commotionibus, quas natura
runt omni verborum obscœnitate ; neque intellexerunt se laudem petere
ab
eo facetiarum genere, in quo quantùm famæ quis co
licuerítne chorum Tragicum, ex quo Musicum Drama natum est, deducere
ab
officio suo, id est à commendatione virtutum (nam
, & toto adnixi corpore jaculantur. Tantò igitur sunt nocentiores
ab
actione sua, quantò sunt in agendo solertiores. N
, non explicet quicquid solertiæ vel accepit à natura, vel acquisivit
ab
arte, vel usu comparavit ? Si quid in jocis turpi
ræcipere nostrum est. At quoniam dominantur in Theatro, & Poëmata
ab
auctoribus oblata suscipiunt arbitratu suo, vel r
e leurs fonctions ».« Clericum scurrile et verbis turpibus joculatore
ab
officio esse retrahendum censemus. dist. 46. ex C
nton p. 3. 4. c. 6. « Clericum scurrile et verbis turpibus joculatore
ab
officio esse retrahendum censemus. dist. 46. ex C
II [III]. De l’ordre des preparations pour le Triomphe. Alex.
ab
Al. l. 6. c. 9. I mmediatement apres la Victoire,
d’argent monnoyé. En vases d’or, deux cent mille livres pesant. All.
ab
. Al. 16Paul Æmile fit un si grand butin d’or &
depoüilles extraordinaires d’un mot qu’ils tirerent d’un autreOpimum
ab
opibus. Varro., qui signifioit des Thresors ou de
18. c. 2. Plutarq. in Marcello. *. Au. G. 5. c. 6. Suet. 20. Alex.
ab
Al. l. 1. c. 22. Val. M. l. 2. c. 3. Aul. gel. l.
22. Val. M. l. 2. c. 3. Aul. gel. l. 15. c. 4. Véridius Bassus. Alex.
ab
Al. l. 6. c. 9. Casaub. in Aug. Suet. in Aug. c.
4. c. 4. Apian. in Lyb. Claud. l. 3. de Laud. Stilic. Alex ibid. All.
ab
. Al. 16 Deempr. Palat. Flo. l. 2. c 11. Alex. ib.
urduy Durazzo. *. Velabrum. Dempst. hic. Alex. hic. In Ver. 7 Opimum
ab
opibus. Varro. L. 1. c 1. de Scip. & Marc. Al
ad originis maculam, ne bonum existimes, quod initium a malo accepit,
ab
impudentia, a violentia, ab odio. » L’on sait que
m existimes, quod initium a malo accepit, ab impudentia, a violentia,
ab
odio. » L’on sait quelle est la vie des Comédiens
honesta ac suavia sint : ils sont contraires à la règle de l’église :
ab
ecclesiastica abhorrent régula : à cause, dit-il,
ttunt ut et ipsi nihil delectabile proférant et delectabllia moderate
ab
aliis prolata rejiciendo molesti sint, peccant qu
ed hoc tantum student ut videant aliquem sanctorum Patrum, et audiant
ab
eis aliqua verba, quæ narrantes aliis, gloriantur
m, et audiant ab eis aliqua verba, quæ narrantes aliis, gloriantur se
ab
illo, vel illo didicisse : Et sicubi forte vel au
et Meruli, et Psittaci, et Corvi, et Picæ, et hujusmodi volucres sæpe
ab
hominibus docentur sonare quod nesciunt : sciente
sache, dit ce Concile « Sciant universi sacratissimos Canones exacte
ab
omnibus ; et quoad fieri poterit indistincte obse
lon l’Apôtre « Omnia probate : quod bonum est, tenete : abstinere vos
ab
omni specie mali. » 1. Thess. 5. v. 21. et 22., é
nifestum est, Principium disciplinam capere etiam vulgus, cum rem, si
ab
uno fiat, severissimam fecerint omnes. Macte hac
randum eam L. Murenæ apud populum profuisse. Sed si nosmetipsi qui et
ab
delectatione omni negotiis impedimur, et in ipsa
idi, lusus spectans, et sales et aliquid laxamenti, quo hominum oculi
ab
humano cruore acquiescant : contra est, quiquid a
ti sunt (ut ostendantur rerum significare naturam) usque adeo ut quod
ab
eis immanissimum, et infandissimum dicitur ; Satu
mprobatur : nec solum a naturali, quæ Philosophorum est ; verum etiam
ab
ista civili, de qua agitur, quæ ad urbes, populos
ere nitantur a civili Theologia quam pertinere ad urbem volunt, quasi
ab
honestis, et dignis, indigna et turpia. » Ibid. c
titantur ; sacra vero illa, quæ non histriones, sed sacerdotes agunt,
ab
omni esse dedecore purgata et aliena. Hoc si ita
, sicut in Africa solebat, pultes et panem et merum attulisset, atque
ab
ostiario prohiberetur, ubi hoc Episcopum vetuisse
icatore, atque Antistite pietatis præceptum esse, ista non fieri, nec
ab
eis qui sobrie facerent, ne ulla occasio se ingur
teros genere, ut quemcumque in hac fatuitate persistere viderint, eos
ab
Ecclesia sancta authoritate repellant, nec partic
norem facere, et maxime quando talia fiunt in principio Janvarii, qui
ab
ipso Jano nomen accepit. » Conclusio Facultatis T
ce saint Prélat « Spectacula, ludos, ludicrasque res id generis, quæ
ab
Ethnicorum moribus originem ducunt, disciplinæque
elque souillure ; car comme dit excellemment Tertullien « Idololatriæ
ab
initio dicata, habent prophanationis suæ maculam.
es paroles de Tertullien qu’on ne saurait assez répéter « Idololatriæ
ab
initio dicata, habent prophanationis suæ maculam.
nostri Jesu Christi, qui dedit semetipsum pro nobis ut nos redimeret
ab
omni iniquitate, et mundaret sibi populum accepta
tas est. Ad Christum dirige oculos tuos, averte a spectaculis, averte
ab
omni sæculari pompa. » S. Ambros. in vers. 37. Ps
ostome « Et quid hic, inquiunt, adeo magni sceleris commissum est, ut
ab
istis sacris cancellis arcendi sint ? Immo quod d
rare concupiscentiam ? Rursum si non possunt, quomodo poterunt unquam
ab
adulterii crimine absolvi ? Tum qui non liberi su
oterunt unquam ab adulterii crimine absolvi ? Tum qui non liberi sunt
ab
adulterii crimine, quomodo poterunt absque pœnite
mnes ut et ipsi pravas in spectaculis commorationes vitetis, et alios
ab
his deductos retrahatis. quid. quid enim illic ge
ntia stimularis ?....... Excute igitur teipsum, reputans qualis, fias
ab
Ecclesia rediens ; rursus qualis a spectaculis ;
quam, quæso, excusationem habebant, quam veniam, cum non illæ tantum
ab
eis exigentur sed etiam quæstus illarum ? Quibus
ui satanico illi spectaculo intersunt, huc confidenter venire, cum se
ab
insurgente, ac vehementer reclamare conscientia s
empta fuerant sanguine Martyriis (Thelemachi) essent iterum restituta
ab
ipsis Gentilibus, et quidem solenni ritu, ad quæ
rosperis vos facile corrumpi, atque everti posse cernebat, quando vos
ab
hostili terrore securos esse nolebat. Neque enim
ris, nec corrigi potuistis ad versis. Volebat vos ille Scipio terreri
ab
hoste, ne in luxuriam flueretis. Vos nec contriti
e Scipio terreri ab hoste, ne in luxuriam flueretis. Vos nec contriti
ab
hoste luxuriam repressistis. Perdidistis utilitat
derit quam solebat, nemo ambigat quod tunc maxime mansuetudini nostræ
ab
humano genere defertur, eum virtutibus Dei Omnipo
oniam contra præcepta divina convivia multis in locis exercentur, quæ
ab
errore Gentili attracta sunt, ita ut nunc a Pagan
ruosa ? Christo circenses offerimus et mimos ? Et tunc hoc maxime cum
ab
eo aliquid boni capimus : Cum prosperitatis aliqu
hoc maxime cum ab eo aliquid boni capimus : Cum prosperitatis aliquid
ab
eo attribuitur, aut victoria de hostibus a Divini
excidio superfuerant quasi pro summo deletæ urbis remedio, Circenses
ab
imperatoribus postulabant. Vellem mihi in hoc loc
pectaculum Circi) merito creditur dicatum numerosæ superstitioni, ubi
ab
honestis moribus sic constat excidi. Hæc nos fove
erve in comitatum se ingessisset, atque ostentaret, sperans blande se
ab
Agesilao compellatum iri, tandem diceret : non ag
’est pourquoi Emilius Probus « Partim infamia, partim humilia, partim
ab
honestate remota. » Æmilius Probus in præf. de vi
urpitudini : quæ omnia apud nos partim infamia, partim humilia, atque
ab
honestate remota ponuntur. » Æmil. Prob. in Præf.
gne de la sévérité Romaine ; et pour cela , dit-il « Attellani autem
ab
Oscis acciti sunt : quod genus delectationis Ital
-Live nous l’apprend en ces termes « Quod genus ludorum (Atellanorum)
ab
Oscis acceptum tenuit juventus, nec ab Histrionib
od genus ludorum (Atellanorum) ab Oscis acceptum tenuit juventus, nec
ab
Histrionibus pollui passa est. Eo institutum mane
notatis, et quos scelus, aut vitæ turpitudo inquinat, et quos infamia
ab
honestorum cœtu segregat dignitatis portæ patebun
us Gentilis « Hac infamia facti videntur attaminari illi quoque, quos
ab
altera juris, liberos audimus agitatores : sic en
hoc etiam videtur dicendum, aliosque ista facit attineri infamia, qui
ab
illa juris cum agitatoribus pariter eximebantur.
ertantur. Quod si facere contra interdictum tentaverint, projiciantur
ab
Ecclesia. » Concil. Eliberit. can. 62., ou des Pa
, neque Comœdias, fabulas, coreas, vel quid aliud ludicrum ex iis quæ
ab
Histrionibus exhibentur, agant, vel spectent ; ne
anum ! Sed respondeatur mihi, qua consentanea ratione homines scenici
ab
omni honore pelluntur ; et ludi scenici deorum ho
ia vitia confoventur. Quam pie Philippus IV. vere Catholicus Comœdias
ab
Hispaniæ regnis hoc anno 1646. ut communem pestem
ac fornicatione vocabant ad temperantiam : a vitæ amore, ad mortem ;
ab
ebrietare ad sobrietatem ; a risu, ad lacrymas, e
ebrietare ad sobrietatem ; a risu, ad lacrymas, et ad compunctionem ;
ab
avaritia, ad paupertatem ; a securitate, ad peric
ornatus fere causa e viris et fœminis Tragœdiis interponitur, et res
ab
Histrionibus expositas, aut quærelis, aut hymnis
non cognoscere viam Justitiæ, quam post agnitionem retrorsum converti
ab
eo quod illis traditum est sancto mandato. » 2. P
inibus inverecundos. Et cum nulli hominum aut generi, aut professioni
ab
improbis isto sermone parcatur, ab omnibus tamen
ominum aut generi, aut professioni ab improbis isto sermone parcatur,
ab
omnibus tamen ad spectaculum concurritur : commun
ecta atque pretiosa, sed vinum erroris quod in eis nobis propinabatur
ab
ebriis doctoribus : et nisi biberemus, cædebamur,
tis. Per eum namque præstatur, ut ipsæ etiam quæ liberales disciplinæ
ab
eis, qui in libertatem vocati non sunt, appellant
i juxta præcipitium vadit quamvis non decidat, tremit, et sæpe numero
ab
ipso subversus tremore decidit ; ita et qui non p
e pugnare, neque minus dedecus Reipublicæ afferre. Qui enim conveniat
ab
hominibus turpibus divorum res gestas referri, eo
am sustinere patiamur ? Quod Arnobius certe et antiquior Tertullianus
ab
antiquis factitatum accusant : Ignominiosos homin
et turpitudinem accusari. Itaque si duorum optio danda esset, mallem
ab
Histrionibus prophanas fabulas agi, quam sacras H
icos a studiis avocandi, aut ad nequitiam adducendi, omnes Histriones
ab
Academiæ finibus migrent, et ultra pontes ablegen
« Il me semble, dit-il « Ac mihi opportunus maxime videtur ingressus
ab
eo cujus aliquid simile apud Grammaticos puer did
ri sine peccato propter aliquam necessitatem, vel causa se occultandi
ab
hostibus, vel propter defectum alterius vestiment
ia vitia confoventur. Quam pie Philippus IV. vere Catholicus Comœdias
ab
Hispaniæ regnis hoc anno 1646. ut comunem pestem
Postremo quoad fieri poterit minori ætate pueri, et puellæ arceantur
ab
iis spectaculis, ne a teneris Reipublicæ seminari
instilantque aliis, et c. Itaque si duorum optio danda esset, mallem
ab
Histrionibus prophanas fabulas agi, quam sacras h
icum, perquirit hominem. Et cum invenisset, studiosissime percontatur
ab
eo, quidnam sancti et religiosi operis gestum sit
it-il « Et quid hic, inquiunt, adeo magni sceleris commissum est, ut
ab
istis sacris cancellis arcendi sint ? Immo quod d
are concupiscentiam ? Rursum si non possunt, quomodo poterunt unquam,
ab
adulterii crimine absolvi ? Tunc qui non liberi s
erunt unquam, ab adulterii crimine absolvi ? Tunc qui non liberi sunt
ab
adulterii crimine, quomodo potentur absque penite
resque point de Tragédie, dit-il « Tragœdia pene omnis extrudenda est
ab
optima civitate : quam quidem Solon Thespin docer
aut s’abstenir , dit ce souverain Pontife « Id circo in diebus festis
ab
opere mundano cessandum est, ut liberius ad Eccle
ræis det operam, maxime dum divinum celebratur officium. Monebiturque
ab
Ordinario, vel Parœcho Magistratus, ut id nequaqu
, neque Comœdias, Fabulas, Choræas vel quid aliud ludicram ex iis quæ
ab
Histrionibus exhibentur, agant, vel spectent ; ne
ne legentur, in magnam honestorum morum depravationem… Quot putabimus
ab
istis Emissarios dari Regi Assyriorum, id est, di
turbis nationum, quoniam data est a Domino potestas vobis, et virtus
ab
Altissimo, qui interrrogabit opera vestra, et cog
st vivos et mortuos, qui dedit semetipsum pro nobis, ut nos redimeret
ab
omni iniquitate, et mundaret sibi populum accepta
est vitium » : quo vitio oblinuntur ij, qui ad spectanda quæ aguntur
ab
illis, locum, et introitum pecunia redimunt. Vide
justa est divinum sanciens cultum, remque permagni interest, jubens,
ab
eo qui orbi terræ legitime imperabat constituta,
ali activi, ut loquuntur Theologi, aut homicidii spiritualis. 6. Nemo
ab
Ecclesia Christiana Sacramento Communione privatu
tenez-vous de tout ce qui a quelque apparence de mal. « Abstinete vos
ab
omni specie mali. » I. Thessaloniens 5, v. 22. »
serviliter erga Deum se habentem, id est eam quæ cum a mortalibus ne
ab
hæreditate cælesti excidat, cupiat abstinere, ven
ed hoc tantum student ut videant aliquem sanctorum Patrum, et audiant
ab
eis aliqua verba, quæ narrantes aliis, gloriantur
m, et audiant ab eis aliqua verba, quæ narrantes aliis, gloriantur se
ab
illo, vel illo didicisse : Et sicubi forte vel au
et Meruli, et Psittaci, et Corvi, et Picæ, et hujusmodi volucres sæpe
ab
hominibus docentur sonare quod nesciunt : sciente
o. 4. tit. de collat. « Sciant universi sacratissimos Canones exacte
ab
omnibus ; et quoad fieri poterit indistincte obse
4. in Cant. « Omnia probate : quod bonum est, tenete : abstinere vos
ab
omni specie mali. » 1. Thess. 5. v. 21. et 22. «
nifestum est, Principium disciplinam capere etiam vulgus, cum rem, si
ab
uno fiat, severissimam fecerint omnes. Macte hac
randum eam L. Murenæ apud populum profuisse. Sed si nosmetipsi qui et
ab
delectatione omni negotiis impedimur, et in ipsa
idi, lusus spectans, et sales et aliquid laxamenti, quo hominum oculi
ab
humano cruore acquiescant : contra est, quiquid a
ti sunt (ut ostendantur rerum significare naturam) usque adeo ut quod
ab
eis immanissimum, et infandissimum dicitur ; Satu
mprobatur : nec solum a naturali, quæ Philosophorum est ; verum etiam
ab
ista civili, de qua agitur, quæ ad urbes, populos
ere nitantur a civili Theologia quam pertinere ad urbem volunt, quasi
ab
honestis, et dignis, indigna et turpia. » Ibid. c
titantur ; sacra vero illa, quæ non histriones, sed sacerdotes agunt,
ab
omni esse dedecore purgata et aliena. Hoc si ita
, sicut in Africa solebat, pultes et panem et merum attulisset, atque
ab
ostiario prohiberetur, ubi hoc Episcopum vetuisse
icatore, atque Antistite pietatis præceptum esse, ista non fieri, nec
ab
eis qui sobrie facerent, ne ulla occasio se ingur
teros genere, ut quemcumque in hac fatuitate persistere viderint, eos
ab
Ecclesia sancta authoritate repellant, nec partic
norem facere, et maxime quando talia fiunt in principio Janvarii, qui
ab
ipso Jano nomen accepit. » Conclusio Facultatis T
Dissert. p. 89. « Spectacula, ludos, ludicrasque res id generis, quæ
ab
Ethnicorum moribus originem ducunt, disciplinæque
ynodo diocesana Mediol. ann. 1572. in actorum parte 2. « Idololatriæ
ab
initio dicata, habent prophanationis suæ maculam.
» Petrus Chrysologus Archiepiscopus Ravenn. serm. 155. « Idololatriæ
ab
initio dicata, habent prophanationis suæ maculam.
nostri Jesu Christi, qui dedit semetipsum pro nobis ut nos redimeret
ab
omni iniquitate, et mundaret sibi populum accepta
tas est. Ad Christum dirige oculos tuos, averte a spectaculis, averte
ab
omni sæculari pompa. » S. Ambros. in vers. 37. Ps
p. 2. « Et quid hic, inquiunt, adeo magni sceleris commissum est, ut
ab
istis sacris cancellis arcendi sint ? Immo quod d
rare concupiscentiam ? Rursum si non possunt, quomodo poterunt unquam
ab
adulterii crimine absolvi ? Tum qui non liberi su
oterunt unquam ab adulterii crimine absolvi ? Tum qui non liberi sunt
ab
adulterii crimine, quomodo poterunt absque pœnite
mnes ut et ipsi pravas in spectaculis commorationes vitetis, et alios
ab
his deductos retrahatis. quid. quid enim illic ge
ntia stimularis ?....... Excute igitur teipsum, reputans qualis, fias
ab
Ecclesia rediens ; rursus qualis a spectaculis ;
quam, quæso, excusationem habebant, quam veniam, cum non illæ tantum
ab
eis exigentur sed etiam quæstus illarum ? Quibus
ui satanico illi spectaculo intersunt, huc confidenter venire, cum se
ab
insurgente, ac vehementer reclamare conscientia s
empta fuerant sanguine Martyriis (Thelemachi) essent iterum restituta
ab
ipsis Gentilibus, et quidem solenni ritu, ad quæ
rosperis vos facile corrumpi, atque everti posse cernebat, quando vos
ab
hostili terrore securos esse nolebat. Neque enim
ris, nec corrigi potuistis ad versis. Volebat vos ille Scipio terreri
ab
hoste, ne in luxuriam flueretis. Vos nec contriti
e Scipio terreri ab hoste, ne in luxuriam flueretis. Vos nec contriti
ab
hoste luxuriam repressistis. Perdidistis utilitat
derit quam solebat, nemo ambigat quod tunc maxime mansuetudini nostræ
ab
humano genere defertur, eum virtutibus Dei Omnipo
oniam contra præcepta divina convivia multis in locis exercentur, quæ
ab
errore Gentili attracta sunt, ita ut nunc a Pagan
ruosa ? Christo circenses offerimus et mimos ? Et tunc hoc maxime cum
ab
eo aliquid boni capimus : Cum prosperitatis aliqu
hoc maxime cum ab eo aliquid boni capimus : Cum prosperitatis aliquid
ab
eo attribuitur, aut victoria de hostibus a Divini
excidio superfuerant quasi pro summo deletæ urbis remedio, Circenses
ab
imperatoribus postulabant. Vellem mihi in hoc loc
pectaculum Circi) merito creditur dicatum numerosæ superstitioni, ubi
ab
honestis moribus sic constat excidi. Hæc nos fove
erve in comitatum se ingessisset, atque ostentaret, sperans blande se
ab
Agesilao compellatum iri, tandem diceret : non ag
erare. » Lucianus in Nerone. « Partim infamia, partim humilia, partim
ab
honestate remota. » Æmilius Probus in præf. de vi
urpitudini : quæ omnia apud nos partim infamia, partim humilia, atque
ab
honestate remota ponuntur. » Æmil. Prob. in Præf.
inetur. » Ibid. Regul. 113. Dissertation pag. 203. « Attellani autem
ab
Oscis acciti sunt : quod genus delectationis Ital
ff. de iis qui notantur infamia. « Quod genus ludorum (Atellanorum)
ab
Oscis acceptum tenuit juventus, nec ab Histrionib
od genus ludorum (Atellanorum) ab Oscis acceptum tenuit juventus, nec
ab
Histrionibus pollui passa est. Eo institutum mane
notatis, et quos scelus, aut vitæ turpitudo inquinat, et quos infamia
ab
honestorum cœtu segregat dignitatis portæ patebun
spectacul. « Hac infamia facti videntur attaminari illi quoque, quos
ab
altera juris, liberos audimus agitatores : sic en
hoc etiam videtur dicendum, aliosque ista facit attineri infamia, qui
ab
illa juris cum agitatoribus pariter eximebantur.
ertantur. Quod si facere contra interdictum tentaverint, projiciantur
ab
Ecclesia. » Concil. Eliberit. can. 62. « De agit
, neque Comœdias, fabulas, coreas, vel quid aliud ludicrum ex iis quæ
ab
Histrionibus exhibentur, agant, vel spectent ; ne
anum ! Sed respondeatur mihi, qua consentanea ratione homines scenici
ab
omni honore pelluntur ; et ludi scenici deorum ho
ia vitia confoventur. Quam pie Philippus IV. vere Catholicus Comœdias
ab
Hispaniæ regnis hoc anno 1646. ut communem pestem
ac fornicatione vocabant ad temperantiam : a vitæ amore, ad mortem ;
ab
ebrietare ad sobrietatem ; a risu, ad lacrymas, e
ebrietare ad sobrietatem ; a risu, ad lacrymas, et ad compunctionem ;
ab
avaritia, ad paupertatem ; a securitate, ad peric
ornatus fere causa e viris et fœminis Tragœdiis interponitur, et res
ab
Histrionibus expositas, aut quærelis, aut hymnis
non cognoscere viam Justitiæ, quam post agnitionem retrorsum converti
ab
eo quod illis traditum est sancto mandato. » 2. P
inibus inverecundos. Et cum nulli hominum aut generi, aut professioni
ab
improbis isto sermone parcatur, ab omnibus tamen
ominum aut generi, aut professioni ab improbis isto sermone parcatur,
ab
omnibus tamen ad spectaculum concurritur : commun
ecta atque pretiosa, sed vinum erroris quod in eis nobis propinabatur
ab
ebriis doctoribus : et nisi biberemus, cædebamur,
tis. Per eum namque præstatur, ut ipsæ etiam quæ liberales disciplinæ
ab
eis, qui in libertatem vocati non sunt, appellant
i juxta præcipitium vadit quamvis non decidat, tremit, et sæpe numero
ab
ipso subversus tremore decidit ; ita et qui non p
e pugnare, neque minus dedecus Reipublicæ afferre. Qui enim conveniat
ab
hominibus turpibus divorum res gestas referri, eo
am sustinere patiamur ? Quod Arnobius certe et antiquior Tertullianus
ab
antiquis factitatum accusant : Ignominiosos homin
et turpitudinem accusari. Itaque si duorum optio danda esset, mallem
ab
Histrionibus prophanas fabulas agi, quam sacras H
icos a studiis avocandi, aut ad nequitiam adducendi, omnes Histriones
ab
Academiæ finibus migrent, et ultra pontes ablegen
itut. Orator. cap. 11. « Ac mihi opportunus maxime videtur ingressus
ab
eo cujus aliquid simile apud Grammaticos puer did
ri sine peccato propter aliquam necessitatem, vel causa se occultandi
ab
hostibus, vel propter defectum alterius vestiment
ia vitia confoventur. Quam pie Philippus IV. vere Catholicus Comœdias
ab
Hispaniæ regnis hoc anno 1646. ut comunem pestem
Postremo quoad fieri poterit minori ætate pueri, et puellæ arceantur
ab
iis spectaculis, ne a teneris Reipublicæ seminari
instilantque aliis, et c. Itaque si duorum optio danda esset, mallem
ab
Histrionibus prophanas fabulas agi, quam sacras h
icum, perquirit hominem. Et cum invenisset, studiosissime percontatur
ab
eo, quidnam sancti et religiosi operis gestum sit
. 10. « Et quid hic, inquiunt, adeo magni sceleris commissum est, ut
ab
istis sacris cancellis arcendi sint ? Immo quod d
are concupiscentiam ? Rursum si non possunt, quomodo poterunt unquam,
ab
adulterii crimine absolvi ? Tunc qui non liberi s
erunt unquam, ab adulterii crimine absolvi ? Tunc qui non liberi sunt
ab
adulterii crimine, quomodo potentur absque penite
la 11. Réfutation du chap. 10. « Tragœdia pene omnis extrudenda est
ab
optima civitate : quam quidem Solon Thespin docer
xpansæ. » Concil. Matisconense 2. can. 1. « Id circo in diebus festis
ab
opere mundano cessandum est, ut liberius ad Eccle
ræis det operam, maxime dum divinum celebratur officium. Monebiturque
ab
Ordinario, vel Parœcho Magistratus, ut id nequaqu
, neque Comœdias, Fabulas, Choræas vel quid aliud ludicram ex iis quæ
ab
Histrionibus exhibentur, agant, vel spectent ; ne
ne legentur, in magnam honestorum morum depravationem… Quot putabimus
ab
istis Emissarios dari Regi Assyriorum, id est, di
turbis nationum, quoniam data est a Domino potestas vobis, et virtus
ab
Altissimo, qui interrrogabit opera vestra, et cog
st vivos et mortuos, qui dedit semetipsum pro nobis, ut nos redimeret
ab
omni iniquitate, et mundaret sibi populum accepta
est vitium » : quo vitio oblinuntur ij, qui ad spectanda quæ aguntur
ab
illis, locum, et introitum pecunia redimunt. Vide
justa est divinum sanciens cultum, remque permagni interest, jubens,
ab
eo qui orbi terræ legitime imperabat constituta,
ali activi, ut loquuntur Theologi, aut homicidii spiritualis. 6. Nemo
ab
Ecclesia Christiana Sacramento Communione privatu
re 3. de ses Confessions, chap. 2. Théodore Martyre. « Abstinete vos
ab
omni specie mali. » I. Thessaloniens 5, v. 22. Ch
serviliter erga Deum se habentem, id est eam quæ cum a mortalibus ne
ab
hæreditate cælesti excidat, cupiat abstinere, ven
re « mi faccia consumare (bruciare) ». aa. [NDE] « ei » = « egli ».
ab
. [NDE] « ‘ncende » = « incende », synonyme de « a
e comme une occasion prochaine de tomber Ibid. « Avocandus est animus
ab
istis. Habet Christianus spectacula meliora si ve
sionis gratiam, Dina si se cohibuisset, et si inter suos remansisset,
ab
extraneo raptore corrupta non fuisset. » , dit qu
nc. Eliber. can. 62. « Quod si facere contra interdictum tantaverint,
ab
Ecclesia projiciantur. » : Que si nonobstant cet
iæ. des charmes trompeurs de Satan. Dans le Manuel Ibid. « Arceantur
ab
hac mensa omnes vitiorum dedecore infâmes, quales
Præd. verbi Dei. « Spectacula, ludos, ludicrasque resid generis, quæ
ab
ethnicorum moribus originem ducunt, disciplinæque
icos a studiis avocandi, aut ad nequitiam adducendi, omnes histriones
ab
Academiæ finibus migrent, et ultra Pontes ablegen
qui ritu diffluis et cantu meretricis caperis ? nam si vix quæ longe
ab
hujuscemodi cantibus remota est anima, castimoniæ
arum congruentem fidelibus vanitatem. » Ibid. « Avocandus est animus
ab
istis. Habet Christianus spectacula meliora si ve
sionis gratiam, Dina si se cohibuisset, et si inter suos remansisset,
ab
extraneo raptore corrupta non fuisset. » Selve.
nc. Eliber. can. 62. « Quod si facere contra interdictum tantaverint,
ab
Ecclesia projiciantur. » Et can. 67. « Quæcumqu
æc sancta Synodus… » Fallaces Satanæ Blanditiæ. Ibid. « Arceantur
ab
hac mensa omnes vitiorum dedecore infâmes, quales
Præd. verbi Dei. « Spectacula, ludos, ludicrasque resid generis, quæ
ab
ethnicorum moribus originem ducunt, disciplinæque
icos a studiis avocandi, aut ad nequitiam adducendi, omnes histriones
ab
Academiæ finibus migrent, et ultra Pontes ablegen
qui ritu diffluis et cantu meretricis caperis ? nam si vix quæ longe
ab
hujuscemodi cantibus remota est anima, castimoniæ
emiere Pompe, ils perdirent aussi beaucoup de leur premier ordre, Al.
ab
. Al. l. 5. c. 16.& les Senateurs n’y eurent p
Celes ; quand on y en attelloit deux, le nom en estoit Synoris. Alex.
ab
Al. gen. di l. 5. c. 8.Si l’on se contentoit d’un
i estoient comme autant d’obstacles à ses plaisirs. Dion. 1. 3. Al.
ab
. Al. l. 5. c. 16. Plin. I. 6. c. I9. * Bul. de Ci
. 28. His. Ind. l. l. c. 15. Buleng. hic. c. 28. Lipse. Turneb. Alex.
ab
Al. gen. di l. 5. c. 8. Tertul. Spec. c. 9. Suet.
odi. Unde cum juramento pollicitus est ei dare quodcunque postulasset
ab
eo. At illa præmonita à matre sua : da mihi, inqu
. SENTENCES DES PERES. Non diligamus visibilia spectacula, ne
ab
ipsa veritate aberrando, et amando umbras, in ten
à m’appliquer aux rôles que j’entreprenais ? Car, avant l’âge, Alter
ab
undecimo tum me vix ceperat annus d, j’ai soutenu
les Evêques, qui n’ont lieu que dans leur diocèse. Il en est appelées
ab
homine, prononcées par un Juge ecclésiastique, ap
chés de l’Eglise » : « Quod si facere contra interdictum tentaverint,
ab
Ecclesia projiciantur. » Le même concile (C. 77)
nd de recevoir à la sainte table tous les pécheurs publics, arceantur
ab
hac mensa, etc. Mais comme le simple refus des sa
r la même ligne que les voleurs et les femmes publiques : « Arceantur
ab
hac mensa omnes vitiorum dedecore infames, quales
, summos viros, et multa laude prœinsignes lusum non abstinuisse? Nam
ab
Alcibiade quandoque deprehensus est Socrates cum
rancesco Barberino. « Ita sit Cristiano ac religioso dignus homine ut
ab
ipso ioco, et ludo insolitus ad pietatem ardor in
ut ad vituperationem, aut ad laudem: cum praestantia, et dignitas non
ab
annorum numero, sed a ipsis rebus proficiscatur:
b annorum numero, sed a ipsis rebus proficiscatur: qua si eo maijorem
ab
ipsa diuturnitate commendationem assiquuntur: sin
Princeps tenetur populum suum ita gubernare et dirigere, et ne deviet
ab
observando, quod Deus præcipit. » Perché il Princ
um abiciat. c. 20. 7. » E dice. « A spectaculis removeamus oculos, et
ab
omnibus, qua anima contaminant puritatem, et per
monia, Virgines decept a Lenonibus, vel Amasis, Adulteria, latrocinia
ab
Adolescentibus facta Patribus, exemplar solicitan
ime poterat. Sed nimirum animadvertit Virorum sapientissimus, neutrum
ab
istorium Poesi expectandum esse: cum ex una parte
rpia representanti Quesitum est a me. An peccaverit mortaliter: et si
ab
hoc Spectaculo desistere nolit, sit sacramentali
trum etiam tenear ita facere, alioqui peccem mortaliter, nisi excuser
ab
ignorantia. » Cioè, si cerca, se io posso in tal
nt: si concedunt, laudantur, improbantu, si negant: sapientia titulus
ab
is hoc uno emitur: si quis minime scrupulosior vi
is, et obscænitatibus aperianto: facile enim in tam brevi interovallo
ab
acuminum, et verborum ad rerum transitur oblectat
atem: ea autem voluntas per quam hic, et nunc eam agit, pendet per se
ab
hæc integra Concione. Item singulorum pecunia per
ens: ut dicit Innoc. ad. c. I. de his, qua fiunt a maior, p. cap. Cum
ab
cius consensu non impendeat, quod talis electio s
rum peccato dat causam; cum hoc utrunque sufficient sit prestitum jam
ab
alis. »t.1. Theol. mor. l. 3. d. 18. n. 11. E vuo
ego non adeam non ergo, me adeunte, in Scenam prodeunt, qui, etiam me
ab
sente prodirent. Verum id omnino respondere posse
e al morso dell’Aspido, che quasi dilettando uccide. « Percussus enim
ab
Aspide quasi delectatus vadit in insomnum, e per
osceno: della seconda dice. « Non omnem licentiam damus, sed eam, que
ab
onestis actionibus non est aliena » : e della ter
vasa electa pretiosa; sed vinum erroris, quod in eis nobis propinatur
ab
ebris Doctoribus. » A questo affettuoso sentiment
. auctoritate edito nominatim vetitos, Pueris non interpretentur, aut
ab
illis legi patiantur: ed neque etiam alios, quibu
quali recano simili avvertimenti. « Alia etiam Concilia, dice Suarez,
ab
his Libris, qui oscena Fabulas, et Comedias conti
insegnano cose lascive, ovvero oscene: e si aggiunge. « Antiqui vero
ab
Ethnicis conscripti prooter sermonis eleganti amo
e velint. Quare melius indicamus eum, qui nunc est, morem retinere ut
ab
illo abstineamus, maxime cum sine eius usu nostra
Iustis lacrimis prope deplorat erroris quod in eis nobis propibantur
ab
ebris Doctoribus: et nisi biberemus, cadebuntur;
do, neque audivi pubblice, aut secreto, aut in confessione, a me, vel
ab
alis excepta, malum altquod commune vitatum esse
i esse debet innocentia templum, temperantia sacrarium, ara iustitia;
ab
sit a iudiciaris mentibus aliquid profanu. » Chi
ieronymum, audis Bedam, et Bernardum. Floruit non nisi ducentis fermè
ab
hinc annis Sanctissimus Venetorum Patriarca Iusti
n reliquis verò », che non sono di consiglio, ma di precetto, « eadem
ab
utrisque vite totius ratio requiritur eisdom pro
nino, ne nosse doceam horum omnium scripta, si castigata non sint, et
ab
obscantatis sordi bus eluta, lectori meirssimum v
m Poesim lutulentam, ac defadam magno mortalium malo propagari queror
ab
his accipi ad peccandum inuitamenta, supponi homi
ngenium vulgi, pertinaciter insinuant; ut quam expectare Poeta laudem
ab
ingeni sui infelicitate non poterant, eam se suff
i Poeti, e dell’istesso Omero. « Ridere Soleo, dice, cum homines vide
ab
Homeri virtutibus, quibus universa illius Poesis
ari solitos, nec apud Platonem et Aristotelem satis diversati, quorum
ab
altero Epigramata, ab altero etiam Poemata excuss
Platonem et Aristotelem satis diversati, quorum ab altero Epigramata,
ab
altero etiam Poemata excussa sunt; ut ipsius Poet
as illas pestes, dice il P. Sacchino, abigite, amandate, exterminate,
ab
oculis, a manibus, ab domibus vestris, et omnium,
il P. Sacchino, abigite, amandate, exterminate, ab oculis, a manibus,
ab
domibus vestris, et omnium, quot quot potest ». D
entem per consensum, oppugnat certe per suggestionem obscænitatem; et
ab
oratione revocat, et illudit Phantasiæ, et altas
tio reprehenditur, ut perniciosa, Iuventuti prasertim, a Philosophis,
ab
Ecclesia, et a Sanctis Patribus. »Comment. Ascet.
ries, vis affectuum, schemata, aliaque huismodi, quod virus hauserunt
ab
Autoris animo, in Lectoris mentem, quamuis ea de
nt hæc eo de genere Vitiorum, quorum victoria fuga; proinde remonenda
ab
aspectu; ne tanquam lacryma ab oculis in pectus c
uorum victoria fuga; proinde remonenda ab aspectu; ne tanquam lacryma
ab
oculis in pectus cadant.»pag. 113. E pur troppo
xcipere, bona tantum legi a se, et retineri; noxia autem, ut in prato
ab
Apibus fieri solet, prætermitti. » Da que’ Savi a
digne enim vero ferunt superovacanea monentem, et tantum non ineuriam
ab
eo fieri constantia sua conqueruntur. »l. 1. Prol
egno suo in scrivere dett’Opera. Scrive il P. Lorino. « Libros amorum
ab
se compositos Joannes Picus Mirandula, et nonnull
, ratio habenda sit, omnino prohibentur: et qui eos habuerint, severe
ab
Episcopis puniantur. » Questo modo di parlare, se
nza del parlare: come dice la medesima Regola settima. « Antiqui vero
ab
Ethnicis conscripti propter sermonis elegantiam,
stricta numeris oratione, sine soluta, si fæda ac turpia tractet, tum
ab
Adolescente, neque sententiarum, neq vocam, neque
o, « Ne tange », perché veramente. « Qui tetigerit picem inquinabitur
ab
ea. » E chi tocca l’Appestato, o il Lebbroso, ha
enti da quella generale sentenza. « Qui tetigerit picem, inquinabitur
ab
ea: et qui communicaverit superbo, induet superbi
ntum potero animo verius, quam voce contendam, ut vos, Auditores mei,
ab
hæc malorum sine Poetarum, sine Civium, Lectione
e abalienem. Frustra profecto vos Parentes, atque Institutores vestri
ab
rerum aspectu impudicarum a procacium, sordentium
rum aspectu impudicarum a procacium, sordentiumque sermonum licentia,
ab
intemperantium, ac libidinosorum hominum consuetu
tici capere: nec enim transitus ad Hareses a caritate, et humilitate,
ab
, oratione, a ieiunis. a peniitentia, a sui abnega
itate, ab, oratione, a ieiunis. a peniitentia, a sui abnegazione; sed
ab
immoderato amore seculi; a tumore animi, ab oblti
a, a sui abnegazione; sed ab immoderato amore seculi; a tumore animi,
ab
obltione Dei, a commessationibus, et ebrietatibus
a tumore animi, ab obltione Dei, a commessationibus, et ebrietatibus,
ab
otio, et libidine, a caro amore sui. »in c. 1. Mi
Libros novos in Monasterium introduci, nisi inspectos, ac recognitos
ab
Abbate; ut Casinenses. » Altre Religioni vietano,
ares, Scholasticis nostris eos nullo pratextu permittit, nisi fuerint
ab
obscenitatibus purgati: quod in Horatio, Martiale
us Libros editos aboleret, vel saparatim melioris Autoris titulo, qua
ab
is non male sunt prolata, nobis propeneret. »Plut
gendum promptiorem efficient. Que enim ita animum dissolunt, ut omnem
ab
eo modestia, ac temperantia franum excutiant; nih
m virtutis integrum habere sinant; haud perfecto in earum numero, qua
ab
Eutrapelia commendatur; quæque hominem Religiosum
ì 2.di Marzo 1646. Vincenzio Rabatta Vic. Di Fir. A dì 9. Marzo 1646.
ab
. Incarnat. D’ordine dell’Illustris. Monsig. Rabat
z. [NDE] Comprendre: giocosità. aa. [NDE] Comprendre:in modo che.
ab
. [NDE] Comprendre: fiumi. ac. [NDE] Original: in
restreint aux mystères qui, on le sait, florissaient au XVe siècle.
ab
. [NDE] « toutes autres » dans l’original ; après
ad originis maculam, ne bonum existimet quod initium à malo accepit :
ab
impudentiâ, à violentiâ, ab odio, à fratricidâ in
m existimet quod initium à malo accepit : ab impudentiâ, à violentiâ,
ab
odio, à fratricidâ institutore. Tertul. Lib. de S
te corruit, quid faciet, si fuerit impulsa ? ... Avocandus est animus
ab
istis… Habet Christianus Spectacula meliora si ve
sionis gratiam ; Dina sise cohibuisset, et si inter suos remansisset,
ab
extraneo raptore corrupta non fuisset. » 41. [N
re (305), canon 62]. « Quod si facere contra interdictum tentaverint,
ab
Ecclesia prejiciantur. » 45. [NDA] Ibid 67. « Q
[NDA] « Fallaces Sathanæ blanditiæ ». 55. [NDA] Ibid. « Arceantur
ab
hac mensa omnes vitiorum dedecore infames, quales
ionis verbi Dei] « Spectacula, ludos, ludicrasque res id generis, quæ
ab
ethnicorum moribus originem ducunt, disciplinaequ
ticos a studio avocandi, aut ad nequitiam adducendi, omnes histriones
ab
Academiae finibus migrent, et ultra pontes ablege
, qui risu diffluis et cantu meretricio caperis nam si vix quae longe
ab
hujuscemodi cantibus remota est anima, castimoniæ
rei, de quâ agerem, maturo examine, juvenilis animi levitate elatus,
ab
illius vindicandæ partibus stabam, quo eam more P
icos à studiis avocandi, aut ad nequitiam adducendi, omnes Histriones
ab
Academiæ finibus migrent, & ultra pontes able
bylonia illa meretrix : hæc fictæ sapientiæ malesano fulgore excitata
ab
inferis pestis, docere audet quæ integer audiit n
ce moveri, nec tantos libidinum torres, nec tam fera incendia haurire
ab
iis qui in Scena ludunt. Ego verò id credam ? Cùm
us. Qui placet Deo, effugiet illam : qui autem peccator est, capietur
ab
illa. Matth. XIV. Saltavit filia Herodis in medi
, etiam si quem Sacerdoti peccatorem & impœnitentem esse liqueat,
ab
Altari sit arcendus, Scenicis tamen atque Histrio
Virgines faciant, cùm & fieri sine pudore & spectari libenter
ab
omnibus cernunt ? Admonentur utique quid facere p
s talia jubentibus. Et quid hîc adeo magni sceleris commissum est, ut
ab
istis sacris Cancellis arcendi sint ? Imo quod de
um, multaque confusio, & hic nascens ad lasciviam exhortatio, tum
ab
iis qui spectaculis interfuerunt, tum ab illis qu
ad lasciviam exhortatio, tum ab iis qui spectaculis interfuerunt, tum
ab
illis qui quæ viderunt in spectaculis, post aliis
rare concupiscentiam ? Rursum si non possunt, quomodo poterunt unquam
ab
adulterii crimine absolvi ? Tum qui non liberi su
oterunt unquam ab adulterii crimine absolvi ? Tum qui non liberi sunt
ab
adulterii crimine, quomodo poterunt absque pœnite
e misceant, Deum timenti hujusmodi spectacula fugienda sunt, & ii
ab
iis principibus essent à civitatibus pellendi, ve
entiæ operam dant. Varro, lib. 6. de Lingua Latina : Obscenum dictum
ab
scena quod non nisi in scena palam dici non habet
punirentur. Cornel. Tacit. lib. 4. Pulsi tum Histriones Italiâ, quòd
ab
iis multa in publicum seditiosè fœda per domos te
bus instruunt ad vera, fictis alliciunt, imo impellunt ad pejora ? Si
ab
scenis obscœna, si à Comœdiis impudicissima, quis
appellantur ; tu honestos hos dices ? tu innocentes pronunciabis ? tu
ab
omni crimine absolves ? tu Dei, tu hominum non fa
crimine absolves ? tu Dei, tu hominum non fateberis contemptores qui
ab
Ecclesia arcentur, ni artem suam desinant ? qui à
es nullos excipere, scio Histriones damnari, scio Comicos ac Scenicos
ab
Ecclesia pelli, eos inquam (ut ait Glossa verbo H
mine magis adjuvatur, & quodammodo vires in dicendo accipit, quàm
ab
auditoribus, si ii præsertim plaudant, arrideant,
ant, nutibus faveant, aut saltem oculos intendant : accipit qui dicit
ab
auditoribus quodammodo verba, sales, sententias,
orum exceptores, sed etiam pecuniarum datores ; atque adeo non tantùm
ab
auditorum aura, sed etiam auro vires accipiunt du
rgento, cibas sanguine, ruinâ fulcis, sustentas periculo. Inde dictum
ab
Augustino : Histrionibus donare immane vitium. Id
ntur ; & ipsis in aliorum perniciem cooperatur. Laudaturque etiam
ab
Ethnicis Severus Imperator, ut refert. Lampridius
enecæ verbis utar : Nulla tam detestabilis pestis est, quæ non homini
ab
homine nascatur, nec tam sincerus ullus, qui non
ecretis, non à Patrum sententiis, non à Scholasticorum doctrinis, sed
ab
ipsamet insanienti in spectaculis multitudine, an
st) : peccant ergo spectatores lethaliter. Fateor tantisper discedere
ab
hac sententia recentiores nonnullos, ut minus uni
s & obscenitatibus aperiant : facilè enim in tam brevi intervallo
ab
acuminum & verborum ad rerum transitur oblect
ptum innui initio Psalmorum, Conciliumque impiorum etiam theatrum non
ab
re docet posse interpretari, ut diximus supra. Se
imo & libellum scripsere quem vidi, audivique per alios, in scena
ab
ipsis ad auditores allatum, disseminatumque ut si
si concedunt, laudantur : improbantur, si negant : Sapientiæ titulus
ab
iis hoc uno emitur, si quis minimè scrupulosior v
directè, neque indirectè volita est ? At hæc saltem indirectè volita
ab
his qui theatra ingrediuntur, quandoquidem possen
s. Ut præsertim Ecclesiasticus judex id videat, ac judicet, un ea quæ
ab
iis habentur, turpia, salutique animarum dissenta
rùm pudici. Catul. 85. Eò magis eis movetur quò quisque minus
ab
eis sanus est. 86. Œuvres de M. de Voltaire ; L
tributa est. Ex eo si quid velit Rex magni edicere, ratificandum est
ab
hoc Parlamento : antehae debuit ratificari à conv
mp; Tragædias ; sed ita demùm, ut cùm publicè quæstor Comœdorum stans
ab
una parte pecuniam pro Comœdis recipit, alius ali
te pecuniam pro Comœdis recipit, alius aliquis nomine Reipublicæ stet
ab
altera parte, qui ab iisdem Spectatoribus aliquid
is recipit, alius aliquis nomine Reipublicæ stet ab altera parte, qui
ab
iisdem Spectatoribus aliquid accipiat, ut simul h
une Dissertation du P. Concina de Spectac. 150. Utinam saltem vel
ab
ipsâ naturâ insitus defendendi propriæ Religionis
i propriæ Religionis decorem instinctus sevocaret Catholicos Clericos
ab
iis inanissimis fabulis & corruptelis quas ve
um qui illam profitentur … … Scimus aliunde Religionis veritatem quam
ab
eorum qui illam profitentur moribus hauriendam es
erit, incidit in hominum qui nolunt, converti sacrilegam dicacitatem,
ab
iis qui sanari nolunt, vocatur insanus ; sed divi
rouve à la fin de sa nouvelle Héloïse. 196. Luxuriæ peregrinæ origo
ab
exercitu asiatico invecta in urbem est. Ii primùm
ræcipere nostrum est. At quoniam dominantur in Theatro, & Poëmata
ab
Autoribus oblata suscipiunt arbitratu suo, vel re
uvam de vite : malus tibi prædicat ; cautè manum mitte, ne lacereris
ab
spinis, id est ne facta imiteris malorum. Lege uv
. Pedro de Gusman, Disc. VI, §. VIII, cap. 4. Philippus IV. Comœdias
ab
Hispaniæ regnis hoc anno 1646, ut communem pestem
veritatem sine alterius veritatis damno astruunt. Quid porrò attinet
ab
iis prædicari potiorem, honoribus ac divitiis vir
tus que son père avoit eu soin de lui enseigner dès le berceau : Quem
ab
infantia timere Deum docuit, & abstinere ab o
dès le berceau : Quem ab infantia timere Deum docuit, & abstinere
ab
omni peccato. Ce n’est pas lui qui par goût, par
rez ensemble tout ce temps à la priere : Per tres dies continens esto
ab
ea, & nihil aliud nisi orationibus vacabis cu
y l’artifice de celuy de Curion, ny grandeur de celuy de Scaurus, Al.
ab
Alex. l. 4. c. 15.car il se pouvoit tenir que qua
c. 25. Solin. l. 36. c. 15. Plin. ibid. Tert. l. de Spec. c. 11. Al.
ab
Alex. l. 4. c. 15. Argiletum. Dempst. hic. Plin.
rei, de qua agerem, maturo examine, juvenilis animi levitate elatus,
ab
illius vindicandæ partibus stabam, quo eam more P
es, ne voulut point qu’elles fussent profanées par les Comédiens. Nec
ab
Histrionibus pollui passa est. Tit. Liv. L’Atella
e plaisir des yeux à celui des oreilles : Equitis quoque jam migravit
ab
aure voluptas. Ep. 1. L. 2. On faisoit tout à cou
rithe. 2. Act. 2. Scéne 1. 1. Cùm ergò favor interdicitur à nobis,
ab
omni Spectaculo auferimur. Tert. Lib. de Spect. c
cus, et Histrio Theatrum mundir. Valerium Maximum libro 2. Alexandrum
ab
Alexandro, lib. 5 cap. 8, lib. 6 cap. 19. Plinium
ée que par quelque comédie : « Ne quis ambigat quod tunc maxime nobis
ab
humano genere defertur, cum virtutibus Deo omnipo
sse tous les plaisirs : « Frustra corpori esca subtrahitur, nisi mens
ab
iniquitate reveretur. » S. Léon. A quoi vous serv
« Magni viri post magnas curas, relaxandi animi gratia, moderatissime
ab
iis aliquid voluptatis assumunt, quam interdum si
uid voluptatis assumunt, quam interdum sic capere modestissimum est ;
ab
ea vero capi vel incerdum turpe et indecorum est.
bo afflictus, amicis vocatis ridens dixit, ut plauderent, quemadmodum
ab
histrionibus fieri solet Mimo peracto : eoque pac
virgines faciant, cum hæc et fieri sine pudore, et spectari libenter
ab
omnibus cernunt ? » Lactan. l. 6. de div. inst.
solebant virilem in modum tripudiare, non facturi detrimentum etiamsi
ab
hostibus suis spectarentur. » Seneca de tranquil
« Magni viri post magnas curas, relaxandi animi gratia, moderatissime
ab
iis aliquid voluptatis assumunt, quam interdum si
uid voluptatis assumunt, quam interdum sic capere modestissimum est ;
ab
ea vero capi vel incerdum turpe et indecorum est.
bo afflictus, amicis vocatis ridens dixit, ut plauderent, quemadmodum
ab
histrionibus fieri solet Mimo peracto : eoque pac
virgines faciant, cum hæc et fieri sine pudore, et spectari libenter
ab
omnibus cernunt ? » Lactan. l. 6. de div. inst.
solebant virilem in modum tripudiare, non facturi detrimentum etiamsi
ab
hostibus suis spectarentur. » Seneca de tranquil
n par les fous. aa. NDE Ici, avec le sens d'exactitude scrupuleuse.
ab
. NDE "Qu'il" dans l''original. ac. embas = en b
e ce genre de Comédie fût souillé par les Acteurs publics. » Juventus
ab
histrionibus pollui non Passa est. L’Historien d
Eutrapeliam nominat ; et in quantum per hanc virtutem homo refrenatur
ab
immoderatntia ludorum, sub modestia continetur. »
ione: cum verba ipsa sint oscena; ac res ipse osceniores. Quod vitium
ab
oscis; idest antiquissimis Campaniæ populis manas
« Quidam ludi sunt, qui ex se ipsis turpidimen hanent, et tales ludi
ab
omnibus vitandis sunt sicut ludi, qui in theatris
ale si legge, che il peccatore sarà preso da lei, « Peccator capietur
ab
illa. »gk Che dovremmo credere noi di Donne tanto
rsona particolari amatur lascivè, teneri camere publico, et abstinere
ab
actione occasionant alicui ruinam, quando potest
a proponendo questa domanda. « Petes. Virum Femina advertens se tangi
ab
alio affectu libidinoso, sensata sub peccata mort
oculorum distractio mete casta destruit. » Ed altrove dice. « Nisi te
ab
oculorumExhort.De timore. distractione continueri
debunt », e dice. « Clamat Apostolus. AbstineamusL. Cor. 6. 10. manus
ab
alienis: oculos ab aliena. » Quasi voglia signifi
Clamat Apostolus. AbstineamusL. Cor. 6. 10. manus ab alienis: oculos
ab
aliena. » Quasi voglia significare a parere di un
ps. 118. cognoveris plausus, sono le parole del Santo, averte oculos
ab
his; ferva eos, ut erigas melioribus: erige ad Ce
osse videatur; tamen nisi erit sdem, qui se a pecuniis socio rum, qui
ab
eorum coniugi bus, manus oculos, animum cohibere
ntam cum eis habet necessitudinem, et convensentiam, ut vel Infantes,
ab
uberibus pendentes, si steat, et eos gectam in ul
Bernardo . « Cantant, ut placeant populo, quam Deo. Si sic cantas, ut
ab
aliis laudem queras, vocem tuam vendis. Habes in
m iustam fieri potest, v. g. si alia desit, vel’opus sit se occultare
ab
hoste, vel causare prosentatinnis, ut in Comediis
23. n. 22. Femina, que veste virili se vestit iustade causa, velati
ab
inimitis agnoscatur; vel ob honestansui; aut alte
segue un simil teno di dire dicendo, che non pecca mortalmente, « si
ab
sit scandalum, et intentio, periculumque libidini
nno le Donne discorrendo in scena. « Si Femina sciat, dice Filliucci,
ab
aliquo se turpiter amari, non peccat, quoties se
rrit, et occurrit potentia sensitiva, non discernit, nec unam separat
ab
alia, eo quod potentia est materialis, qua non ab
bus ìnstruunt ad vera, fictis alliciunt, imò impellunt ad peiora ? Si
ab
scenis obscena, sit Comediis impudicissima, qui h
; ut Diabolus possit sepe, et melius mortale venenem sine sulpicione,
ab
offendere. » Ma dichiariamo ancora più fondatamen
llum est peccatum, se ita ornare, et aspectibus virorum offerre, modo
ab
sit prava intentio; etiam sciret turpiter ab aliq
us virorum offerre, modo ab sit prava intentio; etiam sciret turpiter
ab
aliquibus esse amandam ». E prova la sua dottrina
sensitiva non ordinatur in aliquid utilè, sed potius avertit hominem
ab
aliqua utile consideratione; alio modo in quantum
genere licentia sit, dari tamen venia non potest, ut a decoro, atque
ab
officio verecundia discedat; quod unicuique morta
sibi excogitarunt, ut animum solatiis, modo his, modo illis exceptum,
ab
angore seinugerent. »l. 2. Proble. Alex. N. 18. P
all’istessa z. [NDE] Original : L’ aa. [NDE] Comprendre : nocciono
ab
. [NDE] Original : all’ ac. [NDE] Original : L’
la magicienne Armide aime d'un amour malheureux le chevalier Renaud.
ab
. [NDE] Sûrement Jean-Nicolas Servandoni (1718 - 1
ay pas ce que vous en pensés, mais voicy ce qu’il en a dit : dæmones
ab
initio prospicientes sibi . Les demons depuis le
e, plures invenias quos magis periculum voluptatis, quam vitæ avocet
ab
hac sectaL. de spect. c. 2. . Et comme entre tou
t des viandes qui sont sacrifiées aux Idoles, si ventrem & gulam
ab
inquinamentis liberamus, quanto magis oculos, &am
p; gulam ab inquinamentis liberamus, quanto magis oculos, & aures
ab
idolothitis, & necrothitis voluptatibus absti
haereticos, publiées entre 1587 et 1593 et plusieurs fois rééditées.
ab
. [NDE] Boyer transcrit à tort « de ». ac. [NDE
Actrice célèbre, qui était en son pouvoir : « Ut adolescentes doceret
ab
amore mulieri temperare, quam qui haberet in pote
phrase, au sujet des joueurs, n’apparaît pas dans le texte biblique.
ab
. [NDE] Argument thomiste. ac. [NDE] Jeux utilisa
iaste de Juvénal, et si l’on veut d’un Auteur assez récent, Alexander
ab
Alexandro, nous apprenons, dis-je, de ces Auteurs
excidio superfuerant, quasi pro summo deletæ urbis remedio circenses
ab
Imperatoribus postulabant. » Un Poète Chrétien de
contumeliose vociferari adversus Gregoriam cœpere, ne scenicis quidem
ab
ejusmodi petulantiâ abstinentibus. » L’Evêque fut
triones et eorum fautores taliter puniant et compellant, ut desistant
ab
idololatriis supradictis et eisdem similibus, quo
um est, dit ce Recteur dans son Mandement publié le 17. Janvier 1648.
ab
hoc ritu quem prava nonnullorum hominum imitatio
’un Evêque ne doit rien recevoir d’un excommunié. « Episcopum placuit
ab
eo qui non communicat, munus accipere non debere.
ennemis de Dieu : « Quod si adeò egebunt Ecclesia præstat perire quàm
ab
inimicis Dei aliquid capere. » Saint Ambroise écr
men Histrionibus inditum. » 43. [NDA] « Postquam lege hac fabularum
ab
risu ac soluto joco res avocabatur ; et ludus pau
vertantur, quod si facere contra interdictam tentaverint projiciantur
ab
Ecclesiâ. » Can[on]. 62. 213. [NDA] « Prohiben
deatur eorum peccatis communicare : sed postquam pœnituerint, possunt
ab
eis de his recipi decimæ. » 2. 2. q. 87, a. 2. ad
langue poétique, au créateur de nos trois scènes, au père du théâtre
ab
! » Cité maudite !…… Et les interprètes de nos po
ise latine du poète Jean-Baptiste Senteuil "Castigat ridendo mores",
ab
. [NDE] Référence à la statue de Corneille élevée
a mis au nombre des livres défendus, intitulé, Quod universum animal
ab
unica anima substantia gubernetur. Mais comment l
soins à l'aimer, à lui plaire. » C'est assurément commencer le roman
ab
ovo (il faut des soins pour plaire, il n'en faut
t Esprit a dit Eccles[iaste]. 32. 19. : « Qui quærit legem replebitur
ab
ea, et qui insidiose agit scandalisabitur in ea.
Homil[ie]. 31. in Joan[nem]. 366. [NDA] « Noverit propter hæc forte
ab
antiquis fuisse decretum, nequi adolescentiores l
quam Dei servus qui scripsit inter Beatos aut Sanctos fuerit relatus…
ab
humano quidem exemptus est judicio, ne de gloriâ
sanctum in nobis. Ab omni specie mala abstinete vos. Substrahatis vos
ab
omni fratre ambulante inordinatè. 1. ep. Paul ad
am cùm venisset Lacedemonem eâdem horâ expulerunt, quòd intellexerunt
ab
illo scriptum : Satiùs est abjicere arma quàm mor
fficia tacitè reputantem. Generosum nostis cultûs simplicioris amorem
ab
omni prorsùs abhorrentem luxuriâ, cum eâ ætate De
e ac verè sublimem esse hominem qui propriâ surgit altitudine, nullam
ab
externo apparatu amplitudinem mutuatus…. Nostis e
exarandæ auctor fuit. 110. Haud imitilis operæ esse videbitur, si
ab
aliis prætermissa non inutili sollicitudine colli
iceat, quibuscumque tandem productis rationum momentis, ea demum esse
ab
ultimis Populorum finibus eliminanda. Præterquam
ior. 114. Ne vos fideles mei, inquit Eminentissimus Archiepiscopus,
ab
illis seduci patiamini, qui in animarum regimine
copos ditionis ecclesiasticæ in solio duobus circiter abhinc mensibus
ab
ipsis subscripto cui nos etiam libenter subscrips
Lector secum ipse consideret ! …. Si duorum optio danda esset, mallem
ab
Histrionibus profanas fabulas agi, quàm sacras Hi
enter intersit Spectaculis, audiatque libenter fabulas, præsertim quæ
ab
Histrionibus venalibus exhibentur : & quoad f
s atque inutile…. Quis enim juvenes aut milites aut Senatores avelles
ab
ea vanitate ? Ad Theatrum, relicto opere quotidia
altem, quoad fieri poterit, minori ætate paeri & puellæ arceantur
ab
iis Spectaculis, ne à teneris Reipublicæ seminari
la gentis nostræ & Sanctorum…. Absit rem istam facere ut fugiamus
ab
eis ! Et si appropinquavit tempus nostrum, moriam
rysost, Tome X, page 223. 278. Article I du Titre VI. 279. Pylades
ab
Augusto objurgatus, quòd cum Bathyllo, eamdem art
laborieux. Non oderis laboriosa opera & rusticationem creatam
ab
altissimo. Eccl. VII. Nous avons parlé ailleurs
i même d’écriture profane. aa. [NDE] Les joueurs sont des artisans.
ab
. [NDE] Ils font une pause au milieu d’une proposi
. [NDE] discourir = faire le tour de x en parlant (voir Cotgreave).
ab
. [NDE] ça = cela a. ac. [NDE] Pour bordeau = b
enfants de famille à qui on donne ces sentiments : « Deteriores facti
ab
aliquo nebulone qui eorum adolescentiam fregerit,
» Raisons de cette joie. Du côté de Dieu. 23. [NDA] Tertull. « Dii
ab
invitis hostias non exigunt. » Du côté du prochai
1. Pædag. c. 20. Eccl. 3. « Tempus amplexandi, et tempus longè fieri
ab
ampleribus. » Seconde raison, la condition de l’h
le eut, qu’il en pouvait hasarder encore une autre. Il donna Théodore
ab
; cette dernière ne réussit point. Et depuis pers
ll. Littérature, 2012. aa. [NDE] Corneille, Polyeucte martyr, 1641.
ab
. [NDE] Corneille, Théodore vierge et martyre, 164
e remarqueChrysostome, Sermo 1, De verbis Esaiae “vidi Dominum, etc”.
ab
, qu’entre ceux qui hantaient ces Théâtres, et mê
rrompaient les mœurs et étaient pernicieux à la République »Alexander
ab
Alex[andro]. lib. 6, cap. 19. bj. Longtemps après
VIIIe s. Chrysostome, Sermo 1, De verbis Esaiae “vidi Dominum, etc”.
ab
Lactance, De Divinis Institutionibus, lib. 6. ca
bf. Macrobe, lib. 3, cap. 7. bg Budé, De Asse, lib. 5. bh Alexander
ab
Alex[andro]. lib. 6, cap. 19. Annales. Tacite, l
emaine sainte, par un bruit effroyable. Hélas ! cependant, nihil est
ab
omni parte beatum , foit faute d’argent, de tems
erac, auteur de L'Histoire comique des Etats et Empires de la Lune.
ab
. [NDE] Boileau, Satire IV.
r état, et assure que les mêmes vérités regardent les laïques : « Cum
ab
omnibus Christianis, juxta Apostoli documentum, s
aviter Deum offendant. « Spectacula, ludos, ludicraque id generis quæ
ab
Ethnicorum moribus originem ducunt, disciplinæque
tion. Je serais très affligé du soupçon d’avoir « violé leur secret »
ab
; surtout si ce soupçon venait de votre part ; pe
petite République et surtout dans Genève, affaiblissement d’Etat. »
ab
. [NDE] Ibid., p. 4 : « […] mais si c’était en ef
logues de Platon, passim. Ces textes figurent sur le site Obvil HDT.
ab
. [NDE] Ce paragraphe provient de Gérard, op. cit.
s dieux que le peuple croyait honorer par ces fêtes ! « Quanto studio
ab
urbe ludos ipsos scenicos abstulisset, si, etc. »
ri sine peccato propter aliquam necessitatem, vel causa se occultandi
ab
hostibus, vel propter defectum alterius vestiment
e. 5 sum. titulo & Il est mort en 1459. 1. Ne vos, fideles mei,
ab
illis seduci patiamini, qui in animarum regimine
ue Episeopos ditionis ecclesiasticœ, duobus circiter abhine mensibus,
ab
insis subscripto, cut nos etiam libenter subscrip
e une vengeance bien savoureuse, à Goa l’honneur de brûler des Juifs »
ab
: pourquoi citer des goûts atroces pour en faire
blies, la Comédie serait bonne aux bons et mauvaise aux méchants. »
ab
. [NDE] Ibid., p. 24. ac. [NDE] Ibid., note (a
da est…. Non sumus ergo pares…, Præterea sanctum nihil est, &
ab
inguine tutum. Non matrona laris, non filia vir
attitudes, & couvre l’Auteur de ridicule : Servetur adimum qualis
ab
incapto processerit, & sibi constet. 5.° C’es
’esprit, le portent à Dieu, et nourrissent la piété dans les âmes.
ab
. [NDE] Il y a pourtant quelques coupures dans le
mpiété. Un Auteur plus moderne, nous « Quae sacrae, etc. » Alexander
ab
Alexandro 166 dierum genit. décrivant les spectac
n Psalm. Idem ho. 6.in 26. Mathaei. « Quae sacrae, etc. » Alexander
ab
Alexandro 166 dierum genit. In Floralibus, lib.I
que nous verrons ci-après : l’Ecriture défend en termes exprèsEph. 5
ab
, de nommer la paillardise, impureté, fol propos,
23. Pse. 16. Deu. 12 z Aug. de Civit. l. 2. ca. 26. et 27 aa Eph. 5
ab
Eph. 4 ac 1. Cor. 11 aj Deut. 22. am Suet. in
iâ, in Germaniâ, in Poloniâ, in aliisque regionibus, viri et mulieres
ab
Ecclesiæ sacramentis non excluduntur præcisè ob s
ille, Racine, Moliere, & au-tour de la médaille, Et qui pascuntur
ab
illis. Virgil. Peu de temps après ils se mirent n
avec quelques omissions le texte du Récit touchant la comédie, p. 4.
ab
. [NDE] Adhérent = ici, acolyte. ac. [NDE] Il s’e
e forcené, qui peut rendre furieux et insensé : « Tragædia penè omnis
ab
optima civitate explodenda ; habet enim quamdam v
jusqu’au bout, selon le précepte d’Horace : Servetur ad imum qualis
ab
incapte processerit, & sibi constet. Mais il
e révérence et d’humilité lorsqu’il traite des « saintes vérités ».
ab
. [NDE] Le P.Maillard, ennemi des jansénistes, éta
stres : « Non fuit Atheniensibus turpitudini, sed Romanis infamia, et
ab
honestate remota. » On cite quelquefois à l’honn
mblée ! quelle fureur de dépense ! « Qui tetigerit picem inquinabitur
ab
ea, et qui communicaverit superbo inducet superbi
eregrini ob formidatam, non ita dudum alimentorum inopiam pellerentur
ab
urbe præcipites, sectatoribus disciplinarum liber
aliquibus generibus Musicorum aliisque nonnullis rebus sentiri potest
ab
omnibus, Dei Sacerdotes se abstinere debent ; qui
n dissimulabat se nisi principem stare non posse, nihilque referre an
ab
hoste in acie an in foro sub creditoribus cadere
idée & mise à mort : Lapidetur lapidibus ornata in mundo mulieri
ab
his quibus te lavisti & circumlinisti occulos
ens ne souffroient pas que les Acteurs publics y jouassent : Juventus
ab
histrionibus pollui non est passa. Le Sénat Romai
ent, vocem cubantes sensim excitant, eandemque, cùm egerunt, sedentes
ab
acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipi
infamiæ maculis aspersi, turpitudinibus subjecti, ut Pagani et Judai,
ab
accusatione prohibentur. » (4. Q. 1. C. 1.) Un So
de plus méprisable dans la populace : « Quia vilissima a plebe capita
ab
antiquo fuere ». Parmi nous ils n’ont aucun rang,
l’enfer, « perniciose in sæculo saginatos ad æterna supplicia deducit
ab
hac pravitate et dedecore revoca ». Epist. ad Mer
. « Ils portent un long bonnet, dit l’auteur des Délices de l’Espagne
ab
, couvert de toile de batiste de la hauteur de tro
] La Fierte est la châsse qui contient les reliques de saint Romain
ab
. [NDE] Juan Alvarez de Colmenar, Les delices de
a la vertu d’Eutrapélie,In quantum per hanc virtutem homo refrænatur
ab
immoderantia. Iudorum sub modestia continetur. Ib
ere jucunditatem. Ibid. In quantum per hanc virtutem homo refrænatur
ab
immoderantia. Iudorum sub modestia continetur. Ib
rai que la marche fut un peu dérangée par le mauvais tems : Nihil est
ab
omni parte beatum. Le troisiéme jour, l’ode, l’él
e la main, de la langue & des services : Munus à manu, à linguâ,
ab
obsequie. Donner grossiérement de l’argent ou d’
mulieris vincula sunt, qui placet Deo effugit illas, peccator rapitur
ab
ea. Eccl. 7. Le fameux passage du Cantique, Ma bi
rseille, même Païens, comme le rapporte, d'après Valère Maxime, Alex.
ab
Alexand. Génial. Dier.(L. 5. C. 16.). Ils ne so
porté ni honneur ni argent de la Capitale des Tectosages. Nihil est
ab
omni parte beatum. Les doctes suffrages, & l
e, de s’habiller, font son portrait : In visu cognoscitur vir, &
ab
occursu faciei ; amictus corporis, risus dentium,
▲