Tunc unus ex eis « Hoc animal inquit benignum admodum et mite uidetur. […] Tunc cæteri hæc uidentes secum dicebant. « Non est profecto, non est uultui temere credendum. » Hæc fabula innuit non ex uultu sed ex operibus homines iudicandos, cum sub ouilla pelle sæpe atroces lupi delitescant.

Cui senex, « Nec tu inquit ex iis, quas nunc inserere paras, fructus fortasse decerpes. » Nec mora. Iuuenis ex arbore, quam surculos decerpturus ascenderat, ruens collum fregit.

Fabula indicat non ex habitu, sed ex uirtute homines iudicandos.

Cui canis. « Nescis inquit insane nescis, quae ex uerberibus illis sim consecutuse. […] Le texte de 1495, qui semble corrompu et difficilement compréhensible en l’état, indique : « Nescis inquit insane nescias, quot non ex uerberibus illis sim consecutus. »

Abstemius 91 De sene ivvenem poma sibi svrripientem saxis deiiciente SEnex quidam iuuenem sibi poma surripientem blandis orabat uerbis, ut ex arbore descendere, nec res suas uellet auferre. […] Quod iuuenis conspicatus in uehementem risum effusus est, et senem delirare arbitrabatur, qui crederet eum ex arbore herbis posse depellere.

Verum non audeo, quia mulieres rimarum plenas, et hac illac perfluentes audio. » Cui uxor « Nondum me pernosti mi uir, qui ex aliarum ingeniis me iudicas. […] Tute enim nosti quanto dedecori mihi esset, si ex uiro gallina factus dicerer. » Mulieri tarde admodum nox discedere uisa est.

Abstemius 199 De femina maritvm ob pvllos male servatos verberante FEmina quædam uirilis animi maritum meticulosum et insulsum multis affecerat plagis, quia unum ex pullis gallinaceis, quos abiens ei seruandos reliquerat miluus abstulerat. […] Sed quum ex improuiso Miluus adueniens unum unguibus rapiens uellet auferre omnes pariter per inane portauit.

Abstemius 163 De agricola icto ab ape AGricola ictus ab ape admirabatur ut ex eodem ore succus tam suauis et stimulus tanti doloris exiret.

Abstemius 178 De tvrdo per viscvm capto TVrdus uisco captus ab aucupe se ipsum afflictabat dicens « Non tantum mortis dolore excrucior, quantum quod meæ res me perimunt. » Aiunt enim uiscum ex turdorum stercore procreari.

Pauo autem secum dicebat « Non pennæ te formosam, sed rostrum et ungues efficiunt, quorum timore nulla ex nobis audet tecum de formositate certare. » Fabula indicat a multis res potentiorum non tam ueritate quam timore laudari.

Tunc ait unus ex eis. « Vnus peccauit, et cuncti plectimur. » Fabula indicat unius malignitatem sæpe multis obesse.

Videns autem lateres ex luto multo se molliori factos in tantam duritiam ignis calore peruenisse, ut multa perdurarent sæcula, se iecit in ignem ut eandem duritiem consequeretur.

Non sum enim is qui uideor. » Fabula indicat ex ipso corporis habitu homines non esse iudicandos.

Abstemius 154 De asino qvi obiens vinvm effvdit VIr quidam pauper cui præter uini dolium et asinum nihil erat filiam unicam cuidam spoponderat adulescenti paulum nescio quid pollicitus dotis, quam ex uini et asini pretio (constituerat enim hæc uenundare) contrahere posse arbitrabatur.

Sed quidam ex eis, qui ætate et usu rerum, ac prudentia cæteros longe anteibat, eos absterruit dicens. « Si nutricem nostram nunc interficiemus quis futuris annis nobis ac posteris nostris alimenta præbebit ? 

Abstemius 161 De viro benefico qvi in latrones inciderat VIr beneficus et in cunctos liberalis peregre profectus incidit in latrones, qui circunstantes quum eum interimere uellent, exclamauit unus ex eis. « Ne interficiatis hunc uirum bonum et de me benemeritum.

Dominus nobiles hospites lauto et sumptuoso accepturus conuiuio imperat coco ut ex his interimat, coquatque, quos pinguiores inuenerit.

Quod quum Aquila prompte fecisset, eam ex alto demisit, unde cadens humi illisa et confracta est.

Abstemius 157 De servo qvi asinvm heri e rvpe deiecit SEruus cuiusdam agricolæ Asinum domini sui ex alta rupe præcipitem dedit, ne cotidie huc et illuc illum agere cogeretur mentitusque est domino illum sponte sua se deiecisse.

Huius filius oppido liberalis sodales suos ad pomaria sæpe ducebat dicens. « Accipite ex his quæ uultis omnia præter marcescentia.

Tunc Aquila « Ite ait uenatum ; et uter uestrum digniorem mihi attulerit prædam, eum præstantiorem iudicabo. » Quum autem Miluus exiguum murem Accipiter uero columbam apportasset inquit Aquila « Quanto columba maior est mure, tanto accipitrem Miluo præstantiorem esse pronuncio. » Fabula indicat ex operum, non corporum magnitudine homines metiendos.

Interrogatus tam diuersorum affectuum causas « Risus inquit filii ex obitu parentum significat illos diuites esse defunctos, quorum admodum rari nostras effugiunt manus.

Qui ex earum manibus uix elapsus secum dicebat. « Quanto melius erat apis unius aculeum tolerare, quam tot in me hostes mea iracundia concitare. » Hæc fabula innuit longe melius interdum esse iniuriam unius sustinere, quam dum unum punire uolumus, multos nobis inimicos comparare.

Abstemius 106 De psittaco admirante cvr maior honor alibi qvam in patria sibi exhiberetvr PSittacus ex oriente in occidentem delatus ubi huiusmodi aues nasci non consueuerunt, admirabatur se se in maiori pretio, et honore haberi, quam in natali consueuisset solo.

Cui ille « Si tu inquit cui gallinæ oua et pullos pariebant in occludendo ostio negligens fuisti, quid mirum, si ego alto sopore oppressus Vulpem uenientem non sensi qui nulla ex illis emolumenta percipiebam ? 

Quum autem dominus unum ex eis occideret alter incredibili afficiebatur læticia, uidens inimico suo iam iam esse moriendum.

Abstemius 7 De cvcvlo et accipitre IRrisus ab accipitre Cuculus, quod quom sibi et corpore par, et colore non absimilis esset, præ angustia animi potius uermibus terrenis quam suauibus aliarum auium carnibus uesceretur, uidit paucis post diebus Accipitrem a rustico, cuius columbas insectabatur, captum, ad metum cæterorum ex alta turre pendere.

Illa timens ne quid leuibus grauiora nocerent, et quia nulla breui est cum meliore fides, Quamuis securam uerbis me feceris, inquit, non timor ex animo decutiendus erit.

Fabula indicat quam cito defunctorum maritorum amor ex uxorum animo excidere soleat.

Cui Canis. « Quid me inquit perdere cupis qui sum unus ex domesticis tuis ?

Fabula indicat stultos esse, qui hominum uirtutem ex uerborum, ampullositate et corporis proceritate diiudicant.

Abstemius 153 De lvpo gregem aggresso qvom ibi dvo canes essent inter se pvgnantes LVpus ex alta specula contemplatus canes geminos gregis ouium custodes inter se pugnantes, et sese mutuis morsibus dilacerantes, spem concepit posse tuto oues inuadere.

Tunc quidam ex illis : Vitam seruare quietam qui cupiet, nostra discere morte potest ; neue cito admotas uerbis fallacibus aures impleat aut ueterem deserat ante fidem.

Nam quanta ex nostro corpore damna feres ?

Conspicatus autem filium illac iter habentem, eum rogauit, ut saltem duo lintea ex rebus suis quas tanto sudore parauerat, sibi mitteret, qui tandem paternis precibus motus imperat filio suo puerulo, ut expetita ad auum lintea ferret.

Hoc dæmon ægre ferens, quum uideret anum quandam soleatam arborem ascendentem, ex qua illam ruituram, et in se culpam collaturam præuiderat, accitis testibus dixit. « Videte anum illam absque meo consilio arborem ascendentem, unde eam casuram esse prospicio.

Ianitor, qui ex præcepto heri dona portantes statim admittere solebat, audita hædi uoce, Ianuam illico aperiens hominem introire iubet.

Sed quoniam mentes quoque ferreæ libidine superantur, infelix uir non cogitans, cui faceret iniuriam, illarum forma ac illecebris delinitus intra anni circulum quinque ex illis filios procreauit.

Abstemius 90 De adolescente ex coitv infirmo et lvpo ADolescens quidam uxorem duxerat, et ipsam quoque adolescentulam formosam admodum et libidinosam, cuius effrenæ libidini dum satisfacere cupit, ita lumbos exhausit, ut paucis diebus macilentus fieret, et mortuo magis quam uiuo similis uideretur.

Cui pirus agrestis turbato hæc reddidit ore ; Si mihi adoptasset generosa ex arbore ramos Agricolæ quoque cura mei, quibus insita quondam Tu paris ambrosiæ succo certantia poma, Siluestrem posuissem animum, nec dona tulissem Inferiora tuis, nec mensæ ingrata secundæ.

Paucis post diebus uiduam conueniens « Reperi inquit tibi uirum ex animi tui sententia.

Coriarius quum feram abisse prospiceret, ac nihil amplius esse periculi ex arbore se deducens, et ad uenatorem, qui nondum surgere audebat, accedens, illum ut surgeret monebat.

Sed quom mendicus hunc quoque numerum recusaret, postea uellet, semper diues ex numero oblato decem detrahebat, donec ad denarium numerum peruenisset.

Vale ex urbe Fanestri pridie kalendas Maii.