Anonymes ; Chambry, Émile. (1300) Fables anonymes grecques attribuées à Ésope (Ier-XIVe s.) « Chambry 222

Chambry 222.1

Λύκος καὶ ἀρήν — Le loup et l’agneau.

Λύκος θεασάμενος ἄρνα ἀπό τινος ποταμοῦ πίνοντα, τοῦτον ἐϐουλήθη μετά τινος εὐλόγου αἰτίας καταθοινήσασθαι. Διόπερ στὰς ἀνωτέρω ᾐτιᾶτο αὐτὸν ὡς θολοῦντα τὸ ὕδωρ καὶ πιεῖν αὐτὸν μὴ ἐῶντα. Τοῦ δὲ λέγοντος ὡς ἄκροις τοῖς χείλεσι πίνει καὶ ἄλλως οὐ δυνατὸν κατωτέρω ἑστῶτα ἐπάνω ταράσσειν τὸ ὕδωρ, ὁ λύκος ἀποτυχὼν ταύτης τῆς αἰτίας ἔφη· « Ἀλλὰ πέρυσι τὸν πατέρα μου ἐλοιδόρησας. » Εἰπόντος δὲ ἐκείνου μηδὲ τότε γεγενῆσθαι, ὁ λύκος ἔφη πρὸς αὐτόν· « Ἐὰν σὺ ἀπολογιῶν εὐπορῇς, ἐγώ σε οὐχ <ἧττον> κατέδομαι. »

Ὁ λόγος δηλοῖ ὅτι οἷς ἡ πρόθεσίς ἐστιν ἀδικεῖν, παρ’ αὐτοῖς οὐδὲ δικαία ἀπολογία ἰσχύει.

Codd. Pa 150 Pb 152 Ma 103.

Un loup, voyant un agneau qui buvait à une rivière, voulut alléguer un prétexte spécieux pour le dévorer. C’est pourquoi, bien qu’il fût lui-même en amont, il l’accusa de troubler l’eau et de l’empêcher de boire. L’agneau répondit qu’il ne buvait que du bout des lèvres, et que d’ailleurs, étant à l’aval, il ne pouvait troubler l’eau à l’amont. Le loup, ayant manqué son effet, reprit : « Mais l’an passé tu as insulté mon père. — Je n’étais pas même né à cette époque, » répondit l’agneau. Alors le loup reprit : « Quelle que soit ta facilité à te justifier, je ne t’en mangerai pas moins. »

Cette fable montre qu’auprès des gens décidés à faire le mal la plus juste défense reste sans effet.

Chambry 222.2

Aliter — Λύκος καὶ ἀρνός.

Λύκος δὲ ἀρνὸν εὑρὼν πεπλανημένον
οὐκ ἀφήρπασε χειρὶ δυνατωτάτῃ,
ἀλλ’ ἐπεζήτει τοῦτον φαγεῖν εὐλόγως·
ὅστις πρὸς αὐτὸν ταῦτα οὕτως ἐλάλει·
« Πέρυσιν αὐτὸς πολλὰ καθύϐρισάς με. »
Ὁ δὲ πρὸς αὐτὸν ταῦτα θρηνῶν ἐϐόα·
« Ἐγὼ ἐν τούτῳ γεγένημαι τῷ χρόνῳ. »
Ὁ δὲ πρὸς αὐτόν· « Τὴν ἄρουραν μου νέμεις. »
Ὁ δ’ ἀρνὸς ἔφη· « Ἀκμὴν τροφὴν οὐκ εἶδον. »
Πάλιν ὁ λύκος· « Ἐκ τῆς πηγῆς μου πίνεις. »
Ὁ δ’· « Οὐ πέπωκα ὕδωρ, » αὐτῷ προσεῖπε·
« τῆς γὰρ μητρός μου τὸ γάλα ἡ τροφή μου,
καὶ πόμα αὐτὸ ἐμοὶ πάλιν τυγχάνει. »
Ὁ δὲ συλλαϐὼν καὶ φαγὼν αὐτὸν εἶπεν·
« Ἀλλ’ ἐγὼ τέως νῦν ἄδειπνος οὐ μένω
διὰ τό σέ μου ἀφορμὴν πᾶσαν λύειν. »

Ὅτι γνώμην κακούργου καὶ πλεονέκτου λόγος οὐ πείθει, κἂν ἀληθὴς τυγχάνῃ.

Codd. Cg 8 Ch 83 Ca 101 Cb 69 Cd 83 Ce 68 Cf 72 Mb 10 Mc 68 Md 71 Mh 66 Mm 86.

Chambry 222.3

Aliter — Autre version.

Λύκος ποτὲ ἄρνα πεπλανημένον εὑρὼν βίᾳ μὲν οὐχ ἥρπαζεν, ἔγκλημα δὲ ἐζήτει, εὐλόγως φαγεῖν θέλων. « Σύ, εἶπεν, πέρυσι μικρὸς ὢν ὕϐρισάς με. » Ὁ δέ· « Πῶς ἐγὼ πέρυσι, ὃς ἐν τούτῳ ἐγεννήθην τῷ χρόνῳ ; – Ἀλλά, φησί, τὴν ἄρουράν μου ἐπιϐόσκῃ. » Ὁ δέ· « Οὐδέπω ἐϐοσκήθην. – Ἀλλ’ ἐκ τῆς πηγῆς ἐξ ἧς ἐγὼ πίνω πίνεις. » Ὁ δὲ ἔφη· « Οὔπω ὕδωρ ἔπιον, ἀλλὰ τῆς μητρός μόνης τὸ γάλα πίνω καὶ τρέφομαι. » Ὁ δὲ συλλαϐὼν καὶ τρώγων εἶπεν· « Ἀλλ’ ἐγὼ ἄδειπνος οὐ μενῶ ἐν τῷ σε πᾶσάν μου ἀφορμὴν λύειν. »

Ὅτι γνώμην κακουργοῦ καὶ πονηροῦ πλεονέκτου λόγος οὐ πείθει, κἂν ἀληθὴς ὑπάρχῃ.

Codd. Ba 83 Bb 53.