(1300) Fables anonymes grecques attribuées à Ésope (Ier-XIVe s.) « Chambry 138 » pp. 115-115
/ 1093
(1300) Fables anonymes grecques attribuées à Ésope (Ier-XIVe s.) « Chambry 138 » pp. 115-115

Chambry 138

Chambry 138.1

Ἰξευτὴς καὶ ἀσπίς — L’oiseleur et l’aspic.

Ἰξευτὴς ἀναλαϐὼν ἰξὸν καὶ τοὺς καλάμους ἐξῆλθεν ἐπ’ ἄγραν. Θεασάμενος δὲ κίχλαν ἐπί τινος ὑψηλοῦ δένδρου καθημένην, ταύτην συλλαϐεῖν ἠϐουλήθη. Καὶ δὴ συνάψας εἰς μῆκος τοὺς καλάμους ἀτενὲς ἔϐλεπεν, ὅλος ὢν πρὸς τῷ ἀέρι τὸν νοῦν. Τοῦτον δὲ τὸν τρόπον ἄνω νεύων ἔλαθεν ἀσπίδα πρὸ τῶν ἑαυτοῦ ποδῶν κοιμωμένην πατήσας· ἥτις ἐπιστραφεῖσα δῆξιν εἰς αὐτὸν ἀνῆκεν. Ὁ δὲ λιποψυχῶν ἔφη πρὸς ἑαυτόν· « Ἄθλιος ἔγωγε, ὃς ἕτερον θηρεῦσαι βουλόμενος ἔλαθον αὐτὸς ἀγρευθεὶς εἰς θάνατον. »

Οὕτως οἱ τοῖς πέλας ἐπιϐουλὰς ῥάπτοντες φθάνουσιν αὐτοὶ συμφοραῖς περιπίπτοντες.

Codd. Pa 107 Pb 114 Pc 60 Pf 58 Pg 75 Ph 60 Ma 80 Me 75 Mf 66 Mj 75.

Un oiseleur, prenant avec lui de la glu et ses gluaux, partit pour la chasse. Ayant aperçu une grive sur un arbre élevé, il se mit en tête de l’attraper. En conséquence, ayant ajusté ses bâtonnets les uns au bout des autres, il regardait fixement, tournant vers les airs toute son attention. Tandis qu’il levait ainsi la tête en l’air, il ne s’aperçut pas qu’il mettait le pied sur un aspic endormi, qui se retourna et lui lança un coup de dent. Et lui, se sentant mourir se dit : « Malheureux que je suis ! je voulais attraper une proie, et je ne me suis pas aperçu que je devenais moi-même la proie de la mort. »

C’est ainsi qu’en ourdissant des embûches à son prochain on tombe le premier dans le malheur.

Chambry 138.2

Aliter — Autre version.

Ἰξευτὴς ἀναλαϐὼν ἰξὸν καὶ τοὺς καλάμους ἐξῆλθε πρὸς ἄγραν. Θεασάμενος δὲ κίχλαν ἐπί τινος δένδρου ὑψηλοῦ καθημένην, ταύτην συλλαϐεῖν ἠϐουλήθη. Καὶ δὴ συνάψας εἰς μῆκος τοὺς καλάμους ἀτενὲς ἔϐλεπεν πρὸς τὸν ἀέρα. Καὶ δὴ πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ ἀσπὶς κοιμωμένη εὑρεθεῖσα, ἐπάτησεν αὐτήν. Ἡ δὲ στραφεῖσα ἔδακεν αὐτόν. Ὁ δὲ λιποψυχῶν ἔφη μετὰ στεναγμοῦ· « Ἄθλιος ἐγώ, ὃς ἕτερον θηρεῦσαι βουλόμενος αὐτὸς ἠγρεύθην εἰς θάνατον. »

Ὁ μῦθος δηλοῖ ὅτι οἱ τοῖς πέλας ἐπιϐουλεύοντες λανθάνουσι πολλάκις καὶ μεταστρέφεται ἐπ’ αὐτοὺς ἡ κακία αὐτῶν.

Codd. Ch 62 Cb 55 Ce 58 Cf 62 Mh 54.

Chambry 138.3

Aliter — Autre version.

Ἰξὸν λαϐὼν ἰξευτὴς καὶ τοὺς καλάμους
κίχλαν τε εἶδεν ἐν φύτῳ καθημένην,
καὶ τήνδ’ ἀγρεῦσαι βουληθεὶς ὁ τεχνίτης
τοὺς καλάμους συνῆψεν εἰς μῆκος ἄρας
καὶ τὸν ἰξὸν ἔπεμπεν ἄνω πρὸς κίχλαν,
καὶ πρὸς ὕψος ἔϐλεπεν ἀγρεύων κίχλαν.
Ἀλλ’ ἐπὶ ποδῶν ἀσπὶς ἦν κοιμωμένη·
τὴν δ’ οὐ προιδὼν πεπάτηκεν εἰς κάραν.
Ἡ δὲ στραφεῖσα δάκνει τὸν πόδα τούτου,
καὶ λιποψυχῶν ἐν στεναγμῷ ἐϐόα·
« Θηρεῦσαι θέλων ἄλλον αὐτὸς ἠγρεύθην. »
[Ὁ λόγος οὗτος δηλοῖ ὅτι]
βόθρον ἄλλῳ ὀρύσσων αὐτὸς ἐμπέσῃ.
Cod. Cd 53.

Chambry 138.4

Aliter — Ἰξευτὴς καὶ ἔχις.

Ἰξευτὴς ἰξὸν ἀναλαϐὼν καὶ καλάμους πρὸς ἄγραν ἐξῆλθεν. Ἰδὼν δὲ κίχλαν ἐφ’ ὑψηλοῦ δένδρου καθεζομένην καὶ τοὺς καλάμους ἀλλήλοις ἐπὶ μῆκος συνάψας, ἄνω πρὸς αὐτὴν συλλαϐεῖν βουλόμενος ἐφεώρα. Καὶ δὴ λαθὼν ἔχιν κοιμωμένην ὑπὸ πόδας ἐπάτησε. Τῆς δ’ ὀργισθείσης καὶ δακούσης αὐτόν, ἐκεῖνος ἤδη λειποψυχῶν ἔλεγε· « Δύστηνος ἐγώ· ἕτερον γὰρ θηρεῦσαι βουλόμενος, αὐτὸς ὑφ’ ἑτέρου ἠγρεύθην εἰς θάνατον. »

Ὁ μῦθος δηλοῖ ὅτι οἱ τοῖς πέλας ἐπιϐουλεύοντες λανθάνουσι πολλάκις ὑφ’ ἑτέρων τοῦτ’ αὐτὸ πάσχοντες.

Codd. La 32 Lb 60 Lc 60 Ld 22 Le 60 Lf 32 Lg 60 Lh 24 Mc 54 Md 59 Mg 83 Ml 78 Mm 75 Mn 22.