(1300) Fables anonymes grecques attribuées à Ésope (Ier-XIVe s.) « Chambry 85 » pp. 299-299
/ 1093
(1300) Fables anonymes grecques attribuées à Ésope (Ier-XIVe s.) « Chambry 85 » pp. 299-299

Chambry 85

Chambry 85.1

Γεωργὸς καὶ φυτόν — Le laboureur et l’arbre.

Φυτὸν ἦν εἰς γεωργοῦ χώραν, καρπὸν μὴ φέρον, ἀλλὰ μόνον στρουθῶν καὶ τεττίγων κελαδούντων ἦν καταφυγή. Ὁ δὲ γεωργὸς ὡς ἄκαρπον ἐκτεμεῖν ἤμελλεν. Καὶ δὴ τὸν πέλεκυν λαϐὼν ἐπέφερε τὴν πλήγην. Οἱ δὲ τέττιγες καὶ οἱ στρουθοὶ ἱκέτευον τὴν καταφυγὴν αὐτῶν μὴ ἐκκόψαι, ἀλλ’ ἐᾶσαι, ὥστε ᾄδειν ἐν αὐτῷ καὶ σὲ τὸν γεωργὸν τέρπειν. Ὁ δὲ μηδὲν αὐτῶν φροντίσας, καὶ δευτέραν πληγὴν καὶ τρίτην ἐπέφερε. Ὡς δὲ ἐκοίλανε τὸ δένδρον, σμῆνος μελισσῶν καὶ μέλι εὗρε. Γευσάμενος δὲ τὸν πέλεκυν ἔρριψε καὶ τὸ φυτὸν ἐτίμα ὡς ἱερὸν καὶ ἐπεμελεῖτο.

Ὅτι οὐ τοσοῦτον οἱ ἄνθρωποι φύσει τὸ δίκαιον ἀγαπῶσι καὶ τιμῶσιν ὅσον τὸ κερδαλέον ἐπιδιώκουσι.

Codd. Ba 140 Bb 85.

Il y avait dans le champ d’un laboureur un arbre qui ne portait pas de fruit, et qui servait uniquement de refuge aux moineaux et aux cigales bruissantes. Le laboureur, vu sa stérilité, s’en allait le couper, et déjà, la hache en main, il assénait son coup. Les cigales et les moineaux le supplièrent de ne pas abattre leur asile, mais de le leur laisser pour qu’ils pussent y chanter et charmer le laboureur lui-même. Lui, sans s’inquiéter d’eux, asséna un second, puis un troisième coup. Mais ayant fait un creux dans l’arbre, il trouva un essaim d’abeilles et du miel. Il y goûta, et jeta sa hache, et dès lors il honora l’arbre, comme s’il était sacré, et il en prit grand soin.

Ceci prouve que par nature les hommes ont moins d’amour et de respect pour la justice que d’acharnement au gain.

Chambry 85.2

Aliter — Autre version.

Φυτὸν δέ ποτε γεωργοῦ ἦν <εἰς> χώραν
καρπὸν μὴ φέρον τὸ τοιοῦτον μηδ’ ὅλως.
Τοῦτο δ’ ὑπῆρχε στρουθῶν κατοικεσία
ἅμα τεττίγων φωνούντων, κελαδούντων.
Ὁ οὖν γεωργὸς ὡς ἄχρηστον ὑπάρχον
ἤθελε τεμεῖν τὸ ἄκαρπον ἐκεῖνο.
Καὶ δὴ, συλλαϐόντος πέλεκυν τοῦ πλῆξαι,
στρουθοὶ ἅπαντες καὶ τέττιγες ἐθρήνουν
ταῦτα βοῶντες καὶ τῷ ἀνδρὶ λαλοῦντες·
« Ἀκοῦσον ἡμῖν, ὦ κύριε τοῦ δένδρου,
γνώμην ἱκετεύουσιν τὴν σὴν καλλίστην·
μὴ ἐκκόψῃς τὴν σεμνὴν κατοικεσίαν.
Εἰ δέ γε τοῦτο θελήσειας ποιῆσαι,
τί σοι τὸ κέρδος ἐκγενήσεται τούτου ; »
Ὃς μὴ οἰκτείρας, μὴ τούτους ἐλεήσας
τρισσῶς ἔπληξε μετ’ ἀξίνης τὸ δένδρον.
Ὡς δὲ ῥαγάδα εὐθέως πεποιήκει,
σμῆνος μελισσῶν καὶ μέλι εὐθὺς εὗρεν·
οὗ γευσάμενος τὸν πέλεκυν προσρίπτει
καὶ τοῦ δένδρου εὐθέως ἐπεμελεῖτο
πλεῖον τῶν δένδρων ὧν εἰχε τῶν ἐγκάρπων.
Cod. Mb 215.